Zmarł mój brat. Miał żonę. Byli małżeństwem bezdzietnym. Brat ponoć pozostawił testament przepisując wszystko na żonę (notarialnie). Czy w tej sytuacji mam jakieś prawo do spadku po bracie.
Magda
Szanowna Pani!
Rodzeństwo jest w kręgu spadkobierców ustawowych jeżeli spadkodawca nie ma dzieci i dalszych zstępnych, a także jeżeli choćby jedno z rodziców nie żyje.
Wynika to z art. 932 § 1 Kodeksu cywilnego, stosownie do którego, w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice oraz § 4 w myśl, którego jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli brat zostawił testament a w nim powołał do całości spadku żonę, i testament ten jest ważny, to Pani nie dziedziczy, nawet jeżeli jest Pani w kręgu spadkobierców ustawowych.
Dziedziczenie według testamentu wyklucza dziedziczenie ustawowe.
To czy testament jest ważny może być przedmiotem oceny przede wszystkim w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku.
Jeżeli jest Pani spadkobiercą ustawowym (bo co najmniej jedno z rodziców brata nie żyje) to nie ma Pani sprawa żądać od spadkobiercy testamentowego zachowku. Do zachowku są uprawnieni bowiem.: małżonek, zstępni oraz rodzice.
Wynika to z art. 991 § 1 KC, który wskazuje że zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek). Rodzeństwo nie ma prawa do zachowku.
Jeżeli brat powołał do całości spadku swoją żonę to może ona odpowiadać za zapłatę zachowku wyłącznie wobec rodziców brata (swoich teściów), oczywiście pod warunkiem, że żyją.
Stan prawny na dzień 1.12.2020 r.
