Początek roku to okres składania deklaracji podatkowych. Podatnicy, którzy wychowują dzieci i nie przekraczają określonego dochodu mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej tzw. ulgi na dzieci. Mogą odliczyć określone kwoty od podatku albo mogą otrzymać z urzędu skarbowego zwrot niewykorzystanej ulgi na dziecko.
W okresie składania deklaracji podatkowych bardzo częstym pytaniem kierowanym do prawników i doradców podatkowych jest pytanie: czy komornik może mi zająć ulgę na dziecko.
Odpowiedź na to pytanie brzmi: Tak, komornik może dokonać zajęcia ulgi na dziecko.
W szczególności należy wskazać, że błędne jest przekonanie, że zwrot z podatku z tytułu prorodzinnej ulgi na dziecko należny jest temu dziecku – że są to pieniądze dziecka. Nie jest to prawda. Zwrot z tytułu ulgi na dziecko to pieniądze, które należne są podatnikowi.
Kwota zwrotu z tytułu niewykorzystanej ulgi na dziecko (ulga prorodzinna) podlega zajęciu i przepisy nie przewidują w tym zakresie żadnych włączeń.
Co więcej, w tym wypadku, zajęcie dotyczy nie tylko wierzytelności istniejących i wymagalnych ale także wierzytelności przyszłych, które powstaną w ciągu roku od dnia dokonania zajęcia. Zgodnie z art. 9022 kodeksu postępowania cywilnego: „§ 1. Zajęcie wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa obejmuje także wierzytelności przyszłe, wynikające z nadpłaty lub zwrotu podatku powstałych w ciągu roku od dnia dokonania zajęcia. (...).”.
Nadpłata lub zwrotu podatku, powstałe na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej, może zostać zajęta w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym tak na podstawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego jak i ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Jeżeli więc komornik, na wniosek wierzyciela, dokona zajęcia wierzytelności z tytułu nadplaty lub zwrotu podatku, urząd skarbowy środki należne podatnikowi z tytułu skorzystania z ulgi na dziecko, przekaże nie podatnikowi lecz komornikowi, który z kolei po odliczeniu należnych sobie kosztów egzekucji, przekaże te środki wierzycielowi.
Ewentualne skargi na czynności komornika, w których dłużnicy domagają się uchylenia zajęcia ulgi na dziecko, wskazujące, że komornik "zabrał pieniądze dziecku", nie zostaną rozpatrzone przez sąd pozytywnie. Jeszcze raz podkreślę, że środki z tytułu ulgi na dzieci mogą być zajęte w toku postępowania egzekucyjnego.
Stan prawny na dzień 10.02.2021 r.
