Czy jest możliwa zmiana opiekuna prawnego?
Mój brat jest ubezwłasnowolniony całkowicie. Jego opiekunem prawnym jest moja siostra.
Problem w tym, że siostra od ponad roku jest w Anglii i nie zajmuje się sprawami naszego brata.
Chciałbym pełnić funkcje opiekuna prawnego dla brata. Jestem z nim na co dzień i faktycznie to ja mu pomagam.
Czy mogę złożyć wniosek o zmianę opiekuna prawnego?
Paweł
Szanowny Panie,
Istnieje możliwość zwolnienia opiekuna prawnego z opieki. Sąd może zwolnić opiekuna prawnego na jego wniosek, a także z urzędu.
Art. 169 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, iż z ważnych powodów sąd opiekuńczy może na żądanie opiekuna zwolnić go z opieki.
Natomiast zgodnie z § 2 art. 169 KRO, sąd opiekuńczy zwolni opiekuna, jeżeli z powodu przeszkód faktycznych lub prawnych opiekun jest niezdolny do sprawowania opieki albo dopuszcza się czynów lub zaniedbań, które naruszają dobro pozostającego pod opieką.
Przepisy prawa nie przewidują postępowania sądowego „o zmianę opiekuna prawnego”. Nie ma ku temu podstawy prawnej.
Jak możemy przeczytać w uchwale Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 stycznia 2000 r., sygn. akt. III CZP 30/99 (Biuletyn Sądu Najwyższego 2000/1 str. 7), przesłanki materialnoprawne wykluczają rozpoznawanie w postępowaniu opiekuńczym sprawy o „zmianę opiekuna”. W praktyce sądowej dochodzi z przyczyn pragmatycznych do jednoczesnego rozpoznania sprawy o zwolnienie opiekuna z opieki oraz sprawy o ustanowienie nowego opiekuna, ale są to odrębne sprawy ze względu na przedmiot rozstrzygnięcia.
Może Pan zatem złożyć do sądu opiekuńczego pismo (formalnie nie będzie to wniosek) zawierające prośbę o zwolnienie dotychczasowego opiekuna prawnego z opieki i jednocześnie o ustanowienie Pana opiekunem prawnym brata. Takim pismem zasygnalizuje Pan sądowi potrzebę wszczęcia z urzędu postępowania o zwolnienie Pana brata z opieki.
Po doręczeniu takiego pisma sądowi nastąpi zapewne wszczęcie z urzędu postępowania o zwolnienie z opieki (postawą prawną będzie art. 169 § 2 KRO w związku z art. 175 KRO).
W swoim piśmie powinien Pan wskazać, że w chwili obecnej dotychczasowy opiekun prawny, ze względu na pobyt poza granicami Polski, nie jest w stanie prawidłowo wykonywać swoich obowiązków. Taka sytuacja zagraża dobru ubezwłasnowolnionego całkowicie.
Jednocześnie może Pan wskazać, iż Pan jest najlepszym kandydatem na opiekuna prawnego jaki powinien zostać ustanowiony po zwolnieniu z opieki Pana brata.
Stan prawny na dzień 21.07.2012 r.
