Odziedziczyłem dom po moim dziadkiem. Spadek po dziadku nabyłem ja oraz dwoje wujków, każdy po 1/3 udziału. Sąd wydał stosowne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po dziadku.
W domu odziedziczonym po dziadku zamieszkałem po jego śmierci. Chciałbym zameldować się w tym domu, jednak pozostali współwłaściciele nie zgadzają się na to.
Jak mogę zmusić pozostałych współwłaścicieli do wyrażenia zgody na zameldowanie mnie w domu? Czy muszę składać pozew do sądu o wyrażenie zgody na zameldowanie mnie w domu?
Marcin
Szanowny Panie,
Obowiązki związane z zameldowaniem określa ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.)
Według art. 4 tej ustawy, obowiązek meldunkowy polega na:
- zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego
- wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego
- zameldowaniu o urodzeniu dziecka
- zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego
- zameldowaniu o zgonie osoby
Art. 5 ust. 1 ustawy wskazuje, iż osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego.
W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego (art. 5 ust. 2 ustawy).
Wedle art. 6 ust. 1 ustawy, pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.
Natomiast pobytem czasowym, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.
Art. 9 ust. 1 ustawy wskazuje, iż przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego należy przedstawić dowód osobisty, a w uzasadnionych przypadkach - inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości.
Przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące należy przedstawić potwierdzenie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące, dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu, oraz, do wglądu, dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu. Dokumentem potwierdzającym tytuł prawny do lokalu może być umowa cywilno-prawna, wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna, orzeczenie sądu lub inny dokument poświadczający tytuł prawny do lokalu (art. 9 ust. 2a).
Bardzo ważnym jest to, iż jak wskazuje art. 9 ust. 2b ustawy, zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.
Jeżeli zatem zamieszkał Pan w domu dziadka powinien się Pan zameldować pod tym adresem na pobyt stały (jeżeli ma Pan zamiar stałego pobytu w tym miejscu) lub na pobyt czasowy (jeżeli ma Pan zamiar pobytu czasowego).
Nie jest wymagana zgoda właściciela lokalu czy zgoda wszystkich współwłaścicieli na zameldowanie danej osoby pod danym adresem.
Do zameldowania niezbędna jest nie zgoda lecz potwierdzenie właściciela lub osoby, która posiada tytuł prawny do lokalu (np. najemcą), że dana osoba przebywa w danym miejscu.
Pan posiada tytuł prawny do domu – jest Pan współwłaścicielem tego domu. We wniosku o zameldowanie może Pan potwierdzić, jako osoba posiadająca tytuł prawny do lokalu, że przebywa Pan w nim.
Składając wniosek o zameldowanie Pana w domu powinien Pan przedstawić urzędowi gminy dowody wskazujące, że jest Pan współwłaścicielem domu - np. aktualny odpis księgi wieczystej (jeżeli w księdze wieczystej wspiany jako właściciel jest nadal dziadek to należy przedłożyć również odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po dziadku z klauzulą prawomocności).
Jak wskazano w wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 8 lipca 2009 r., sygn. akt. II SA/Rz 700/2008 (LexPolonica nr 2210213), potwierdzenie pobytu jest tylko stwierdzeniem faktu, a nie istnienia uprawnienia i ma charakter wyłącznie dowodowy. Z tego też powodu nie ma konieczności potwierdzania tej okoliczności przez wszystkich współwłaścicieli, jeśli została ona potwierdzona innymi dowodami i jest bezsporna.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 października 2010 r., sygn. akt. VIII SA/Wa 549/2010 (LexPolonica nr 2519693) wskazuje, iż bez znaczenia dla czynności zameldowania jest wielkość udziału we współwłasności oraz zgoda współwłaściciela. Zameldowanie jest czynnością ewidencyjną, potwierdzeniem pobytu pod określonym adresem. Nie rodzi to żadnych praw osoby zameldowanej do lokalu oraz nie można od takiej osoby wymagać legitymowania się prawem do lokalu, w szczególności w postaci zgody właściciela nieruchomości.
Natomiast w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 9 listopada 2010 r., sygn. akt. II SA/Op 386/2010 (LexPolonica nr 2489339) stwierdzono, iż jeżeli warunkiem zameldowania na pobyt czasowy jest faktyczne przebywanie pod określonym adresem bez zamiaru zmiany miejsca stałego pobytu to wykazanie tej okoliczności ma znaczenie tylko dowodowe. Dlatego również potwierdzenie pobytu w myśl art. 9 ust. 2a ustawy o ewidencji ludności ma jedynie charakter poświadczenia faktu, a nie stwierdzenia prawa, czy też wyrażenia zgody przez osobę dysponującą tytułem prawnym do lokalu na przebywanie w nim innej osoby.
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 grudnia 2008 r., sygn. akt. II OSK 1681/2007 (LexPolonica nr 2155959) możemy przeczytać, iż ewidencja ludności jest rejestracją stanu faktycznego i nie stanowi formy kontroli legalności zamieszkania i pobytu, czyli posiadania prawa do korzystania z lokalu. Potwierdzenia faktu pobytu nie należy utożsamiać z wyrażeniem zgody na zamieszkanie. O tej ostatniej kwestii rozstrzygają przepisy prawa cywilnego. Potwierdzenie pobytu jest tylko stwierdzeniem faktu - a nie istnienia uprawnienia i ma charakter wyłącznie dowodowy.
W kolejnym wyroku – w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 czerwca 2009 r., sygn. akt. III SA/Gd 184/2009 (LexPolonica nr 2210182) stwierdzono:
-
Z przepisów prawa, także z art. 9 ust. 2 a ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych nie wynika konieczność wyrażenia przez właściciela lokalu zgody na dokonanie zameldowania
- Uprawnienie do lokalu nie ma obecnie znaczenia dla rozstrzygnięcia wniosku zarówno o zameldowanie jak i wymeldowanie. Jedyną przesłanką zameldowania jest fakt pobytu w danym lokalu, wykazany dopuszczalnymi w postępowaniu administracyjnym środkami dowodowymi
Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, iż skoro zamieszkał Pan w domu, którego jest Pan współwłaścicielem to powinien się Pan zameldować w tym domu. Do zameldowania Pana w tym domu nie jest wymagana zgoda pozostałych współwłaścicieli.
Należy też pamiętać, iż zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia.
Niedopełnienie obowiązku meldunkowego stanowi wykroczenie. Stosownie do przepisu art. 147 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r.
Kodeks wykroczeń (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275 ze zm.) kto nie dopełnia ciążącego na nim obowiązku meldunkowego,
podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.
Niezależnie od obowiązku meldunkowego, który jak już wskazano nie jest uzależniony od tego czy osoba meldująca się ma tytuł prawny czy nie to wskazać należy, że Pan posiada tytuł prawny do domu i może Pan z niego korzystać. Pana prawo do posiadania domu wynika z art. 206 Kodeksu cywilnego, stosownie do którego, każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Stan prawny na dzień 12.06.2014 r.
