Mam 20 lat. Jestem studentką i mam zasądzone alimenty od ojca, które wypłacane są z funduszu alimentacyjnego. Urodziłam właśnie córkę. Pozwałam ojca dziecka o ustalenie ojcostwa i alimenty, bo nie kwapi się do uznania córki i ponoszenie kosztów utrzymania dziecka.
Czy kiedy otrzymam alimenty na córkę od ojca dziecka to będę miała prawo dalej otrzymywać alimenty z funduszu alimentacyjnego na mnie?
Jagoda
Szanowna Pani,
Dotychczas, jako osobie kontynuującej naukę w szkole wyższej, na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.), przysługiwały Pani świadczenia z funduszu alimentacyjnego, z uwagi na bezskuteczność egzekucji alimentów wobec Pani ojca.
Urodzenie córki stanowi okoliczność, którą winna Pani zgłosić w ośrodku pomocy społecznej lub urzędzie gminy (miasta), wypłacającemu Pani świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Stanowi o tym jasno art. 19 ust. 1 ustawy: „W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego osoba uprawniona albo jej przedstawiciel ustawowy, którzy złożyli wniosek o przyznanie świadczenia z funduszu są obowiązani do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia”.
W cytowanym przepisie nie wskazano zatem dokładnego terminu, w którym jest Pani zobowiązana poinformować o zaistniałym fakcie. Słowo „niezwłocznie” jest zwrotem niedookreślonym, tak więc zastosowanie się do dyspozycji w tym samym terminie może zostać odmiennie zinterpretowane przez urzędników w dwóch różnych gminach (miastach). Wiele zależy tutaj także od okoliczności konkretnego przypadku, choćby Pani samopoczucia po urodzeniu dziecka. Tym niemniej, wskazane jest, aby możliwie jak najszybciej udała się Pani do właściwego ośrodka pomocy społecznej lub urzędu i przedkładając urzędnikom akt urodzenia córki, udokumentowała tą niezwykle istotną zmianę w sytuacji swojej rodziny.
Zwiększenie liczby członków rodziny wpłynie na zmianę jej dochodu, jednakże wówczas z pewnością dochód nie przekroczy uprawniającej do otrzymywania świadczenia z funduszu alimentacyjnego kwoty 725 zł w przeliczeniu na osobę w rodzinie.
Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie definiuje wprost pojęcia dochodu, odsyłając w tym zakresie do ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.). Natomiast definicja znajdująca się w art. 3 pkt 1 tej ostatniej ustawy do dochodu zalicza m. in. alimenty na dzieci. Zatem alimenty na Pani córkę, przekazywane przez jej ojca, będą stanowić dochód rodziny.
Wobec powyższego, w przypadku otrzymania przez Panią alimentów od ojca dziecka po ich wcześniejszym zasądzeniu, należy o zaistniałym fakcie niezwłocznie poinformować właściwy ośrodek pomocy społecznej lub urząd, składając w tym celu dowód wpłaty alimentów. Jeżeli, po doliczeniu nowego składnika, dochód Pani rodziny nie będzie przekraczać kwoty 725 zł w przeliczeniu na osobę w rodzinie, nadal przysługuje Pani prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Należy bowiem podkreślić, iż korzystanie z alimentów na dziecko nie ma wpływu na uprawnienie do wymienionego świadczenia, które otrzymuje Pani z uwagi na bezskuteczność egzekucji alimentów od Pani ojca. W pierwszym przypadku osobą uprawnioną do alimentów jest Pani córka, zaś w drugim – Pani.
Podsumowując – urodzenie córki i otrzymywanie alimentów od jej ojca co do zasady nie wpłyną na możliwość korzystania przez Panią ze świadczenia z funduszu alimentacyjnego, zwłaszcza, że takiej negatywnej przesłanki nie przewiduje obecnie ustawa.
W tym miejscu jako ciekawostkę należy przytoczyć, że w dniu 6 grudnia 2010 r. wszedł w życie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. akt K 5/10 (Dz.U. Nr 229, poz. 1504), orzekający o niezgodności z Konstytucją RP art. 10 ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Wskazany przepis określał, iż świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona była pełnoletnia i posiadała własne dziecko. Takie rozwiązanie stawiało w niekorzystnym położeniu wiele osób kontynuujących naukę, zwłaszcza w szkołach wyższych, będąc – zdaniem Trybunału – sprzeczne z konstytucyjną zasadą równego traktowania obywateli przez władze publiczne (art. 32 ust. 1) oraz wyrażoną w art. 71 ust. 1 dyrektywą uwzględniania dobra rodziny. Zatem przed wejściem w życie wyroku już sam fakt urodzenia przez Panią dziecka po ukończeniu 18. roku życia stanowiłby przesłankę do ustania wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Na szczęście, obowiązujące aktualnie przepisy nie stoją na przeszkodzie w kontynuowaniu pobierania przez Panią omawianego świadczenia po urodzeniu dziecka.
Stan prawny na dzień 15.01.2012 r.
