Wraz z dwójką rodzeństwa jestem spadkobiercą naszego ojca (mamy po 1/3 udziału). Chociaż nasz ojciec miał długi to żadne z nas nie odrzuciło spadku, ani nie przyjęło go z dobrodziejstwem inwentarza, bo wartość spadku (dwa mieszkania) znacznie przekracza zadłużenie ojca (40.000 zł). Mieszkania na razie są wspólne i wspólnie je wynajmujemy dzieląc się po równo czynszami.
Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po ojcu odbyło się na wniosek wierzyciela ojca.
Po tym postępowaniu zapłaciłem wierzycielowi 13333 zł, a więc 1/3 zadłużenia.
Teraz ten wierzyciel pozwał wszystkich spadkobierców ojca o zapłatę kwoty 26667 zł. Ja również zostałem pozwany mimo, że spłaciłem moją część. Czy mogę skutecznie odwołać się od nakazu zapłaty i doprowadzić do tego, że sąd nakaże spłacić zadłużenie wyłącznie moim braciom?
Seweryn
Szanowny Panie,
Obawiam się, że ewentualny sprzeciw od nakazu zapłaty oparty na tej podstawie, że Pan spłacił część długu spadkowego odpowiadającą Pana udziałowi w spadku (a więc 1/3 długu) nie będzie skuteczny.
To, że spłacił Pan część zadłużenia nie zwalnia Pana od odpowiedzialności za zapłatę pozostałej części zadłużenia.
Odnośnie odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe zastosowanie będzie miał przepis art. 1034 Kodeksu cywilnego.
§ 1 art. 1034 KC wskazuje, iż do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
Stosownie zaś do § 2 art. 1034 KC, od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Jak wynika z powyższego przepisu do chwili, w której dokonacie Państwo działu spadku po ojcu, odpowiadacie za długi spadkowe solidarnie. Dopiero po przeprowadzeniu działu spadku każdy ze spadkobierców ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe odpowiednio do swojego udziału w spadku.
Solidarność zobowiązania wobec wierzyciela spadkowego sprawia, że odpowiada Pan, nie za 1/3 długu (a więc odpowiednio do Pana udziału w spadku), ale za całość zobowiązania.
Odpowiedzialność solidarną definiuje art. 366 § 1 KC stosownie do którego, kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).
Jak wskazuje § 2 art. 366 KC, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
Jak z powyższych przepisów wynika ponosi Pan odpowiedzialność za całość zadłużenia (podobnie jak bracia) aż do czasu spłacania całości zadłużenia, ewentualnie do chwili dokonania działu spadku po ojcu.
Zwrócę uwagę jeszcze na drugie zdanie art. 1034 § 1 KC wskazującym, iż jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
Ten przepis normuje roszczenie regresowe jakie przysługuje Panu w stosunku do pozostałych spadkobierców. Może Pan już w chwili obecnej żądać zapłaty na Pana rzecz kwot po 444.33 zł, a więc po 1/3 z tego co już Pan zapłacił wierzycielowi spadkowemu.
Dla wierzyciela obojętnym jest, który z dłużników solidarnych spłaci zaległość. Solidarność zobowiązania wobec wierzyciela powoduje, że po uprawomocnieniu się orzeczenia o zapłacie długu spadkowego i po nadaniu temu orzeczeniu klauzuli wykonalności, wierzyciel będzie mógł skierować egzekucję w stosunku do wszystkich Panów, dwóch spadkobierców tylko do jednego ze spadkobierców.
Reasumując, spłata przez Pana części długu spadkowego nie powoduje, że nie jest już Pan odpowiedzialny za spłatę pozostałej części zadłużenia. Dlatego Pana sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zarzutem będzie to, iż spłacił Pan 1/3 długu spadkowego, nie spowoduje, że sąd oddali powództwo przeciwko Panu i nakaże zapłatę pozostałej do spłaty części zadłużenia wyłącznie Pana braciom.
Sprzeciw byłby jak najbardziej zasadny gdyby wierzyciel żądał solidarnej zapłaty długu w sytuacji, w której dokonalibyście Panowie działu spadku.
Stan prawny na dzień 2.03.2012 r.
