5 lat temu zmarła moja babcia. Po jej śmierci 5 jego córek zrzekło się swojej części na rzecz dziadka. Dziadkowie mieli mieszkanie w mieście oraz dom na wsi.
Rok temu zmarła moja mama-córka dziadków, a w tym roku zmarł dziadek. Nie mam rodzeństwa.
4 córki dziadków żyją, dziedziczą zatem spadek po dziadku. Rozumiem, że moja nieżyjąca mama nie może dziedziczyć. Czy cały spadek przypadnie moim ciotkom?
Kasia
Szanowna Pani,
Jak rozumiem żadne z Pani dziadków nie pozostawiło testamentu. W takim wypadku po śmierci babci i dziadka miało miejsce dziedziczenie ustawowe. To kto dziedziczy po śmierci spadkodawcy i w jakim udziale ustalone jest w Kodeksie cywilnym.
Art. 931 § 1 KC wskazuje, iż w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Stosownie do powyższego przepisu spadek po babci nabył jej mąż w 1/4 udziału oraz pięć jego córek, każda po 3/20 spadku.
Jak wynika z Pani pytania po śmierci babci przeprowadzono zgodny dział spadku po babci połączony z podziałem majątku wspólnego małżeńskiego, w wyniku którego udziały w przedmiotach wchodzących w skład spadku po babci przypadły dziadkowi bez spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców (córek babci).
Jeżeli chodzi o dziedziczenie po dziadku to biorąc pod uwagę wskazany powyżej art. 931 § 1 KC należy wskazać, że spadek po dziadku dziedziczą jego dzieci.
Pani mama, która zmarła nie może być spadkobiercą dziadka, gdyż jak wskazuje art. 927 § 1 KC, nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło jego śmierci zastosowanie będzie miał art. 931 § 2 KC w myśl którego, jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Mając na względzie powyższe przepisy należy wskazać, iż spadek po Pani dziadku nabyły jego cztery żyjące córki oraz Pani, jako córka zmarłego przed spadkodawcą jego dziecka.
Spadek dziedziczony jest przez Panią oraz ciotki w częściach równych, a więc każda z Pań dziedziczy spadek po dziadku w 1/5 udziału.
Stan prawny na dzień 28.04.2012 r.
