Z wniesieniem do sądu pozwu (w procesie) lub wniosku (w postępowaniu nieprocesowym) zwykle wiąże się obowiązek uiszczenia stosownej opłaty sądowej. Wysokość tych opłat uregulowana jest w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.).
Opłaty sądowe pobierane są także od pism rozpoczynających postępowanie również w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. W przypadku prawa rodzinnego złożenie pozwu lub wniosku, w wielu sprawach, jest wolne od opłat.
I. Wysokość opłat sprawach rodzinnych rozpatrywanych w postępowaniu procesowym (opłaty od pozwów):
- o rozwód – 600 zł
- o separację – 600 zł
- o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej – 200 zł
- o alimenty – pozew zwolniony z opłat
- o przyczynianie się do utrzymania rodziny
- o podwyższenie alimentów – pozew zwolniony z opłat
- o uchylenie obowiązku alimentacyjnego – 5% wartości przedmiotu sporu (w tym przypadku wartość przedmiotu sporu to suma alimentów za jeden rok)
- o obniżenie alimentów – 5% wartości przedmiotu sporu (w tym przypadku wartość przedmiotu sporu to różnica między płaconymi alimentami a alimentami jakie według pozwu chce płacić powód x 12)
- o ustalenie ojcostwa – pozew zwolniony z opłat
- o ustalenie macierzyństwa – pozew zwolniony z opłat
- o zaprzeczenie ojcostwa – 200 zł
- o zaprzeczenie macierzyństwa – 200 zł
- unieważnienie uznania dziecka – 200 zł
- o unieważnienie małżeństwa – 200 zł
- o ustalenie istnienia małżeństwa – 200 zł
- o ustalenie nieistnienia małżeństwa – 200 zł
- rozwiązanie przysposobienia – 200 zł
II. Wysokość opłat sprawach rodzinnych rozpatrywanych w postępowaniu nieprocesowym (opłaty od wniosków):
Sprawy małżeńskie:
- o separację na zgodne żądanie małżonków – 100 zł
- o zniesienie separacji – 100 zł
- o podział majątku wspólnego małżeńskiego – 1000 zł
- o podział majątku wspólnego małżeńskiego na podstawie zgodnego projektu stron – 300 zł
- o nakazanie wypłacania jednemu z małżonków wynagrodzenia za pracę drugiego z małżonków – wniosek wolny od opłat
- o zezwolenie na zawarcie małżeństwa – 100 zł
- o zezwolenie na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika – 100 zł
- o zezwolenie mu na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym – 40 zł
- o pozbawienie małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym – 40 zł
- o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach rodziny – 40 zł
- o rozstrzygnięcie o wyłączeniu odpowiedzialności małżonka za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego małżonka w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny – 40 zł
Sprawy rodziców i dzieci:
- o uznanie ojcostwa – wniosek wolny od opłaty
- o ograniczenie władzy rodzicielskiej – 40 zł
- o pozbawienie władzy rodzicielskiej – 40 zł
- o zawieszenie władzy rodzicielskiej – 40 zł
- o określenie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej – 40 zł
- o zmianę postanowienia w przedmiocie ograniczenia władzy rodzicielskiej – 40 zł
- o zapewnienie opieki zastępczej – 40 zł
- o przysposobienie – wniosek wolny od opłat
- o kontakty z małoletnim - 40 zł
- o zakazanie osobistej styczności z dzieckiem – 40 zł
- o nakazanie zapłaty sumy pieniężnej za naruszenie obowiązków wynikających z orzeczenia sądu w przedmiocie kontaktów z małoletnim – 40 zł
- o wydanie dziecka – wniosek wolny od opłaty
- o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka – 40 zł
Sprawy opiekuńcze i kurateli
- o ustanowienie opieki – wniosek wolny od opłat
- o ustanowienie kuratora – wniosek wolny od opłat
- o przyznanie opiekunowi wynagrodzenia – 40 zł
- o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zwykły zarząd majątkiem ubezwłasnowolnionego – 40 zł
- o wydanie zarządzenia odnośnie ochrony majątku osoby pozostającej pod opieką – wniosek wolny od opłat
- o zwolnienie od obowiązku objęcia opieki – 40 zł
- o zwolnienie z opieki – wniosek wolny od opłat
- o uchylenie kurateli – 40 zł
- o upoważnienie kuratora do reprezentowania osoby ubezwłasnowolnionej częściowo i do zarządu jej majątkiem – 40 zł
Stan prawny na dzień 14.12.2012 r.
