Artykuły

Planujemy przeprowadzkę do domku położonego kilka kilometrów od miasta. W związku z tym że małżonka nie posiada prawa jazdy zamierzamy zakupić microcara – mały samochodzik. Żona urodziła się w 1987 roku, nabyła jako nastolatka uprawnienia związane z posiadaniem karty motorowerowej, którą notabene do tej chwili posiada. 

Jakie uprawnienia należy posiadać by zgodnie z litera prawa poruszać się tego typu pojazdem? Czy mogę prosić zarówno o wykładnie prawną, jaki, jeśli to w ogóle możliwe mocrocar może prowadzić (ograniczenia prawne związane z parametrami pojazdu) oraz interpretację, którą można ewentualnie okazać w trakcie kontroli drogowej? 

Artur

Szanowny Panie,

Pojazdy samochodowe zaliczane do kategorii mikrosamochodów mogą być zaliczone do samochodów osobowych i czterokołowców, w tym czterokołowców lekkich. Od tego do jakiej kategorii pojazdów mikrosamochód zostanie zaliczony zależy 

Definicje poszczególnych rodzajów pojazdów samochodowych określone są w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r.  Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 1137 ze zm.) zwanej potocznie Kodeksem drogowym.

Wedle tej ustawy  pojazd to środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane  (art. 2 pkt 31).

Pojazd silnikowy  to pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego (art. 2 pkt 32).

Pojazd samochodowy, to z kolei, pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego (art. 2 pkt 33).

Samochód osobowy to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu (art. 2 pkt 40).

Natomiast motocykl to  pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem - wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół. (art. 2 pkt 45).

Czterokołowce to (art. 2 pkt 42b) pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu osób lub ładunków, z wyłączeniem samochodów osobowych, ciężarowych i motocykli, których masa własna nie przekracza: 

• w przypadku przewozu rzeczy 550 kg
• w przypadku przewozu osób 400 kg

Istnieją także czterokołowce lekkie. Są to czterokołowce, których masa własna nie przekracza 350 kg a ich konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.

Mikrosamochód może być zatem małym samochodem, czterokołowcem lub niekiedy motocyklem (trójkołowym). Różnica pomiędzy samochodem osobowym a czterokołowcem (prócz dopuszczalnej masy) tkwi przede wszystkim w tym, że samochód osobowy przeznaczony jest do przewozu osób i ich bagażu. Natomiast czterokołowiec przeznaczony jest wyłącznie do przewozu osób (albo ładunków).

Dla celów homologacji mikrosamochody mogą być zaliczone do kategorii M  (pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu osób mające co najmniej cztery koła), a w szczególności do kategorii M1 - pojazdy do przewozu osób, mające nie więcej niż osiem miejsc oprócz siedzenia kierowcy.

Mogą być także zaliczone do kategorii L (pojazdy dwukołowe lub trójkołowe, niektóre pojazdy czterokołowe) w szczególności do kategorii L6e - czterokołowce lekkie lub kategorii L7e - czterokołowce. 

O zaliczeniu do danej kategorii pojazdów samochodowych przesądza homologacja samochodu, a także dane zapisane w dowodzie rejestracyjnym. Organy dokonujące kontroli drogowej w zakresie sprawdzania czy kierujący posiada odpowiedni dokument potwierdzający uprawnienia do prowadzenia konkretnego pojazdu będą się kierowały przede wszystkim danymi z dowodu rejestracyjnego pojazdu.

Należy pamiętać, że czterokołowce poruszające się po drogach publicznych muszą być zarejestrowane (dowód rejestracyjny) i posiadać tablice rejestracyjne. Należy także wykupić obowiązkowo ubezpieczenie OC.

Rodzaj uprawnień do kierowania poszczególnymi pojazdami samochodowymi uzależniony jest od kategorii pojazdu. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2011 r. Nr 30, poz.151) wskazuje jakie dokumenty uprawniają do kierowania pojazdami samochodowymi.

Zgodnie z ustawą dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest 

• wydane w Polsce: prawo jazdy, pozwolenie wojskowe lub międzynarodowe prawo jazdy
• wydane za granicą: międzynarodowe prawo jazdy określone w Konwencji o ruchu drogowym, podpisanej w Genewie dnia 19 września 1949 r., krajowe lub międzynarodowe prawo jazdy, określone w Konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r., krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz zagraniczny dokument wojskowy, określony w umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. 

Jako, że mikrosamochód jest zawsze pojazdem silnikowym to dokumentem uprawniającym do kierowania nim jest prawo jazdy. 

Kategoria prawa jazdy jakie uprawnia do kierowania mikrosamochodem uzależniona od tego do jakiej kategorii pojazdów jest zaliczony.

I tak:

1. jeżeli jest to  czterokołowiec lekki to koniecznym jest posiadanie prawa jazdy co najmniej kategorii AM (art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. b)
2. jeżeli jest to czterokołowiec to koniecznym jest posiadanie prawa jazdy co najmniej kategorii B1 (art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. a)
3. jeżeli jest pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t to koniecznym jest posiadanie prawa jazdy co najmniej kategorii B (art. 6 ust. 1 pkt 6 lit. a)

Na marginesie dodam, że wymagany minimalny wiek do kierowania wynosi:

• 14 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii AM 
• 16 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii B1
• 18 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii B

Mając na względzie powyższe należy wskazać, że Pana żona niezależnie od tego do jakiej kategorii będzie zaliczony mikrosamochód, aby nim kierować powinna posiadać prawo jazdy. Kategoria tego prawa jazdy uzależniona jest od kategorii pojazdu jaki Państwo zamierzacie zakupić.

Fakt posiadania przez Pana żonę karty motorowerowej nie jest istotny. Po pierwsze obowiązywała ona przed wejściem w życie ustawy o kierujących pojazdami. Po drugie była ona wydawana osobom, które nie ukończyły 18 roku życia.

Stan prawny na dzień 12.06.2014 r.