Artykuły

Skierowanie na badania psychologiczne po zatrzymaniu zagranicznego prawa jazdy

Mieszkam aktualnie w Polsce. Posiadam prawo jazdy wydane w Niemczech – byłem tak kilka lat. W Polsce złapano mnie na jeździe pod wpływem, za karę zatrzymano moje prawo jazdy na 6 miesięcy. Prawo jazdy zabrano mi i wysłano do Niemiec.
Kara – zakaz jazdy autem – skończyła mi się, upłynęło już pół roku. Staram się, aby Niemcy mi przesłali prawo jazdy, bo już nie mam zakazu.
Dostałem zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o skierowaniu mnie na badania psychologiczne. Czy faktycznie muszę iść na te badania skoro nie mam polskiego prawa jazdy tylko niemieckie?


Michał

 

 


 

 

Szanowny Panie!


Art.  82 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, podlega kierujący motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem, jeżeli kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.


W myśl art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o kierujących pojazdami, starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie lekarskie, jeżeli kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
Natomiast zgodnie z art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. a starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu, jeżeli kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.


W przepisie dotyczącym skierowania na badania psychologiczne jest mowa o skierowaniu kierowcy na badania. Kierowcą zaś, zgodnie z ustawą o kierujących pojazdami, jest kierowca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, a zatem osoba uprawniona do kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem.
Z przepisu art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o kierujących pojazdami nie wynika, by zakresem swym miał on obejmować jedynie osoby uprawnione do kierowania pojazdem silnikowym, które uprawnienia te uzyskały  u na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozpatrując Pana sprawę, należy też wskazać że zgodnie z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o kierujących pojazdami, dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym jest, między innymi, krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub EFTA, chyba że na terytorium któregokolwiek z tych państw to prawo jazdy zostało zatrzymane lub czasowo albo na stałe cofnięto posiadane uprawnienie do kierowania pojazdem.
Oznacza to, że osoba która uzyskała prawo jazdy w kraju UE lub EFTA (w tym w Niemczech) jest osobą uprawnioną do kierowania pojazdem na terenie Polski.


W związku z powyższym należy wskazać, że starosta ma prawo wszcząć postępowanie w sprawie skierowania kierowcy posiadającego prawo jazdy wydane w UE lub EFTA i nieposiadającego prawa jazdy polskiego na badania lekarskie i na badania psychologiczne w związku z kierowaniem pojazdem w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości.


Starosta może wydać decyzję w sprawie skierowania na badania lekarskie i badania psychologiczne w stosunku do kierowców posługujących się dokumentem prawa jazdy wydanym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub EFTA, jeśli kierowcy ci są obywatelami polskimi.


W myśl art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy (przekształcenie), przy zachowaniu zasady terytorialności prawa karnego i przepisów prawnych dotyczących policji, państwa członkowskie miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy wydanego przez inne państwo członkowskie mogą stosować wobec niego własne przepisy krajowe w zakresie ograniczania, zawieszania, cofania lub unieważniania uprawnień do kierowania pojazdami i ewentualnie dokonać w tym celu wymiany jego prawa jazdy.


Stosownie do art. 11 ust. 3. dyrektywy 2006/126/WE, państwo członkowskie dokonujące wymiany zwraca stare prawo jazdy władzom państwa członkowskiego, które je wystawiło, z podaniem uzasadnienia swojego działania.


Natomiast w myśl ust. 1 art. 11, państwo członkowskie odmawia wydania prawa jazdy osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu w innym państwie członkowskim.


W orzecznictwie sądowo administracyjnym dominuje stanowisko, według którego, choć regulacja przewidująca sankcję za kierowanie pojazdami w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu, polegającą na skierowaniu na badania psychologiczne w celu ustalenia istnienia lub przeciwwskazań do kierowania pojazdami nie jest środkiem stricte prawnokarnym, to przynależy do sfery administracyjno-karnej związanej z bezpieczeństwem publicznym (drogowym), poddanym nadzorowi policji lub innych organów, którym przepisy szczególne przyznają konkretne kompetencje przysługujące policji.
To bowiem organy policji dokonują kontroli wykroczeń i przestępstw i takie też musi być rozumienie zasady terytorialności, które mieści się w zakresie dyspozycji przepisu art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE z dnia 20 grudnia 2006 r. Ponadto, podkreślenia wymaga, że wprawdzie dyrektywy wiążą państwo członkowskie, do którego są skierowane, to pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków wskazanych w dyrektywie celów. Oznacza to, że wskazana dyrektywa, wprowadzając w art. 11 ust. 2 wyjątek na rzecz terytorialności, pozostawia krajom członkowskim swobodę w doborze regulacji karnych i administracyjno-karnych (por. wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2016 r., sygn. akt I OSK 2342/14).


Mając na względzie przepisy ustawy o kierujących pojazdami, jak i dyrektywy 2006/126/WE w sprawie praw jazdy, wskazać należy, że jeżeli nie stawi się Pan na badania psychologiczne zgodnie ze skierowaniem starosty to nie zostanie Panu wydane polskie prawo jazdy (gdyby chciał się Pan ubiegać o wymianę niemieckiego na polskie). Ponadto jeżeli niemieckie prawo jazdy jest w posiadaniu polskiego urzędu (starosty) to może ono zostać wymienione na polskie prawo jazdy („przymusowo” bez Pana zgody) a niemieckie prawo jazdy może zostać odesłane do Niemiec.
Również Niemcy mając wiedzę, że zgodnie z polskimi przepisami prawo jazdy nie może być wydane z uwagi na to, że kierowca nie poddał się  badaniu psychologicznemu, mogą odmówić wydania Panu niemieckiego prawa jazdy, mimo że okres zakazu prowadzenia pojazdów dobiegł końca.

 


Stan prawny na dzień 22.03.2020 r.





  • Data2020-03-24
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl