Mieszkam z moimi rodzicami. Rodzice nie pracują i nie mają zasiłku dla bezrobotnych. Rodzice żyją z prac dorywczych, ale nie są to duże kwoty.
Ja pracuję i zarabiam. Moim rodzice starają się o zasiłki w opiece społecznej.
Czy mój dochód z pracy będzie się wliczał do dochodu przy przyznawaniu pomocy z GOPS?
Adrian
Szanowny Panie,
To czy Pana dochód wlicza się do dochodu rodziny zależy od tego czy gospodaruje Pan wspólnie z rodzicami czy też nie. Sam fakt zamieszkiwania z rodzicami nie jest wystarczającą przesłanką doliczenia Pana dochodu.
Stosownie do art. 6 pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 175 poz. 1362 ze zm.), dochód rodziny to suma miesięcznych dochodów osób w rodzinie.
Natomiast w myśl art. 6 pkt 3 ustawy, dochód na osobę w rodzinie to dochód rodziny podzielony przez liczbę osób w rodzinie.
Rodzina, wedle art. 6 pkt 14 ustawy, to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.
Natomiast za osobę samotnie gospodarująca uważa się osobę prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe (art. 6 pkt 10 ustawy).
Wskażę, iż przez wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego rozumie się nie tylko wspólne zamieszkiwanie ale związane z tym wspólne zaspakajanie potrzeb życiowych. Zatem cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, nie zarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi, a wszystko to dodatkowo uzupełnione powinno być cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują (tak wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 listopada 2009 r., sygn. akt. II SA/Lu 587/2009, LexPolonica nr 2450926).
Jak z kolei wskazano w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 lutego 2009 r., sygn. akt. III SA/Kr 864/2008, (LexPolonica nr 2440661), osobą samotnie gospodarującą jest osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe, natomiast rodzina to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Należy podkreślić, iż przepisy ustawy o pomocy społecznej podchodzą do rodziny w sposób szeroki i unikając wskazywania na zależności prawne (pokrewieństwo, powinowactwo, zawarcie małżeństwa) koncentrują się na okolicznościach natury faktycznej, takich jak „faktyczny związek”, „wspólne zamieszkiwanie” oraz „wspólne gospodarowanie”, z kolei, z definicji osoby samotnie gospodarującej nie wynika aby sam fakt wspólnego zamieszkiwania z rodziną przesądzał w każdym przypadku o prowadzeniu z nią wspólnego gospodarstwa domowego. Oznacza to, że określając status osoby ubiegającej się o świadczenie z zakresu pomocy społecznej tj. czy pozostaje ona osobą samotnie gospodarującą czy funkcjonuje ona jako osoba w rodzinie nie powinno się poprzestawać na ustaleniach mających oparcie jedynie w ocenie zastanego stanu rzeczy, jak nastąpiło to w przedmiotowej sprawie - na fakcie tym, że mieszkanie skarżącego składa się z jednego pokoju i kuchni, znajdują się w nich pojedyncze sprzęty związane z gospodarowaniem, w związku z czym należało przyjąć, że zarówno skarżący jak i jego syn korzystają wspólnie z tych pomieszczeń i urządzeń, co z kolei uzasadniać miało stwierdzenie, że wspólnie gospodarują. Uwagę tę należy też odnieść do arbitralnego stwierdzenia organu, że skoro syn skarżącego jest osobą bezrobotną a ojciec pobiera świadczenie z pomocy społecznej to wynika z tego, ze jest jedynym żywicielem rodziny.
W innym orzeczeniu - wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt. IV SA/Gl 1085/2010 (LexPolonica nr 2800992) stwierdzono, że zgodnie z regulacją art. 6 pkt 14 ustawy o pomocy społecznej rodzinę stanowią osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Z przytoczonej definicji wynika, że na gruncie przepisów ustawy o pomocy społecznej podstawowe znaczenie posiada pozostawanie w faktycznym związku, co winno wyrażać się we wspólnym zamieszkiwaniu i gospodarowaniu. Pomocne przy interpretacji pojęcia rodziny jest również zdefiniowanie przez ustawodawcę pojęcia osoby samotnie gospodarującej. Zgodnie z regulacją art. 6 ust. 10 cytowanej ustawy osobą samotnie gospodarującą jest osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe. Wobec tego, a contrario osobami wspólnie gospodarującymi są osoby wspólnie prowadzące gospodarstwo domowe.
Prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 1996 r., sygn. akt. II URN 56/95 (OSNAPiUS 1996/16 poz. 240), to udział i wzajemna współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu również niezarobkowanie i pozostawanie na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą prowadzi się gospodarstwo domowe, a wszystko uzupełnione cechami stałości. Przyjdzie więc wskazać, że pojęcie wspólnego gospodarowania nie oznacza wyłącznie przyczyniania się do istnienia, czy funkcjonowania wspólnoty, wykonywania działań na rzecz tej wspólnoty, czy też współdecydowania o przeznaczaniu dochodów rodziny. Istotą wspólnego gospodarowania jest również pozostawanie na utrzymaniu osoby, z którą się mieszka.
W tymże wyroku Sąd Najwyższy wskazał, iż zamieszkiwanie z rodzicami dorosłych i pracujących dzieci wraz ze swoimi współmałżonkami nie może być automatycznie uznane za pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym.
Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, że Pana dochód będzie się wliczał do dochodu rodziny jeżeli wraz z rodzicami nie tylko Pan wspólnie zamieszkuje, ale i gospodaruje.
Jeżeli prowadzi Pan jednoosobowe gospodarstwo domowe (samodzielnie Pan gospodaruje) to wówczas Pana dochód nie wlicza się do dochodu rodziny jaką tworzą Pana rodzice.
To czy osoby wspólnie zamieszkujące stanowią rodzinę czy też prowadzą samodzielne jednoosobowe gospodarstwa domowe ustala organ prowadzący postępowanie.
Prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego przy wspólnym zamieszkiwaniu z innymi osobami, tak jak np. w Pana przypadku, stanem faktycznym, którego ustalenie nie może się opierać wyłącznie na oświadczeniu strony postępowania.
Organ prowadzący postępowanie w sprawie o przyznanie pomocy społecznej jest obowiązany, w postępowaniu wyjaśniającym, podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywatela, w szczególności zobowiązany jest do zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego oraz jego oceny, a także rozważenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy istotne dla tej sprawy okoliczności zostały należycie udowodnione i wykazane. Dopiero ustalone w takich warunkach fakty mogą być uznane za udowodnione i mogą stanowić materiał dowodowy będący podstawą faktyczną, niezbędną do wydania i prawidłowego uzasadnienia decyzji administracyjnej w sprawie przyznania pomocy społecznej.
Stan prawny na dzień 30.03.2012 r.
