Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego a pobyt w ZOL-u
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Wynika to wprost z art. 16 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Definicja instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie znajduje się w ustawie o świadczeniach rodzinnych – zawarta jest w art. 3 pkt 7. Zgodnie z tym przepisem instytucja zapewniająca całodobowe utrzymanie - to dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie.
Zakład opiekuńczo-leczniczy nie jest wymieniony w ww. przepisie definiującym instytucję zapewniającą całodobowe utrzymanie. Ponadto ZOL nie zapewnia nieodpłatnego pełnego utrzymania - osoba przebywająca w ZOL-u uiszcza opłatę w wysokości 70 % swojego dochodu. Jeżeli pokrywa się nawet częściowo swoje koszty utrzymania, to nie można mówić o pełnym kompletnym utrzymaniu.
Tu zwrócę uwagę, że do 1 kwietnia 2016 r. zakład opiekuńczo-leczniczy i zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy były uwzględnione w definicji instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ale i tak w przypadku osób, które ponosiły opłatę nie można było mówić o tym, że mają zapewnione nieodpłatnie pełne utrzymanie.
W związku z powyższym nie można odmówić osobie przebywającej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, o ile spełnia inne ustawowe przesłanki.
Zasiłek pielęgnacyjny a pobyt w DPS
Podobnie jest w przypadku domu pomocy społecznej – osoba przebywająca w DPS jest zobowiązana do ponoszenia opłaty za pobyt w tej placówce, jak również zobowiązanymi do ponoszenia opłaty za DPS mogą być małżonek i zstępni przed wstępnymi. A zatem utrzymanie w domu pomocy społecznej, co do zasady, jest odpłatne, a tym samym pobyt w domu pomocy społecznej nie oznacza pozbawienia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.
Dodatek pielęgnacyjny a przebywanie w ZOL-u
W przypadku dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS, jeżeli chodzi o pobyt w ZOL należy wziąć pod uwagę art. 75 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który wskazuje, że osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje, chyba że przebywa poza tą placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu.
Osoba w DPS a prawo do dodatku pielęgnacyjnego
Brak jest przepisu, który wskazywałby, że że osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w domu pomocy społecznej dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje, z zatem osoba przebywająca w DPS nie traci prawa do dodatku pielęgnacyjnego z racji pobytu w tej placówce.
Stan prawny na dzień 28.04.2022 r.
