Artykuły

Pobieram świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach w związku ze sprawowaną opieką nad moją niepełnosprawną siostrą. Od 2 tygodni moja siostra przebywa w hospicjum. Zgłosiłam to w MOPS. Czy mogę nadal pobierać świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach? Czy świadczenie pielęgnacyjne zostanie mi odebrane?

Mariusz


_________________________________________

Szanowny Panie,

w Pana przypadku zastosowanie będą miały przepisy o świadczeniu pielęgnacyjnym obowiązujące przed 1 stycznia 2024 r. W myśl bowiem art. 63 ust. 1 ustawy  z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (która to ustawa zmieniła zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego), w sprawach o świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, o których mowa w ustawie zmienianej w art. 43 w brzmieniu dotychczasowym, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art.  17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (dalej u.ś.r.), w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2024 r.,  wskazuje, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerw ca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. b u.ś.r. (w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2024 r.), świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki została umieszczona w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

 

Z kolei w myśl art.  8 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, rodzajami działalności leczniczej są:

1) stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne:

   a) szpitalne,

   b) inne niż szpitalne;

2) ambulatoryjne świadczenia zdrowotne.

 

Art.  9 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej wskazuje, że stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne mogą polegać w szczególności na:

1) udzielaniu całodobowych świadczeń zdrowotnych, które obejmują swoim zakresem pielęgnację i rehabilitację pacjentów niewymagających hospitalizacji, oraz zapewnianiu im produktów leczniczych i wyrobów medycznych, pomieszczeń i wyżywienia odpowiednich do stanu zdrowia, a także prowadzeniu edukacji zdrowotnej dla pacjentów i członków ich rodzin oraz przygotowaniu tych osób do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych;

2) udzielaniu całodobowych świadczeń zdrowotnych, które obejmują swoim zakresem pielęgnację, opiekę i rehabilitację pacjentów niewymagających hospitalizacji, oraz zapewnianiu im produktów leczniczych potrzebnych do kontynuacji leczenia, pomieszczeń i wyżywienia odpowiednich do stanu zdrowia, a także prowadzeniu edukacji zdrowotnej dla pacjentów i członków ich rodzin oraz przygotowaniu tych osób do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych;

3) udzielaniu świadczeń zdrowotnych polegających na działaniach usprawniających, które służą zachowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia;

Stosownie zaś do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne udziela się w przypadku świadczeń, o których mowa w art. 9 ust. 1:

1) pkt 1 - w zakładzie opiekuńczo-leczniczym;

2) pkt 2 - w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;

3) pkt 3 - w zakładzie rehabilitacji leczniczej;

 

Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne udzielane w hospicjum są jednym z rodzajów działalności leczniczej.

 

Mając na uwadze powyższe, moim zdaniem, fakt iż osoba niepełnosprawna wymagająca opieki przebywa w hospicjum, nie pozbawia osoby uprawnionej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. b u.ś.r. (w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2024 r.) - hospicjum jest bowiem placówką wykonującą działalność leczniczą.

 

W stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2024 r., ustawodawca nie wykluczył prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, w przypadku gdy opiekun nie sprawuje opieki w dotychczasowym zakresie nad osobą niepełnosprawną z uwagi na przykład na - długotrwały pobyt osoby niepełnosprawnej w szpitalu czy w innym podmiocie wykonującym działalność leczniczą (np. w hospicjum). 

 

Stan prawny na dzień 16.02.2025 r.