Moja mama jest bardzo schorowana. Z powodów neurologicznych nie może ona opuszczać swojego łóżka. Zaznaczę od razu, że mama jest całkowicie sprawa intelektualnie.
Mama chciałaby dokonać darowizny mieszkania na rzecz swojej wnuczki. Jak się dowiedziałam umowa musi być dokonana w formie aktu notarialnego. Mieszkanie jest warte 350.000 zł.
Czy mogę „zamówić” notariusza do domu i ile będzie kosztowało sporządzenie aktu notarialnego darowizny w miejscu zamieszkania?
Ilona
Szanowna Pani,
Przepisy ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369 ze zm.) wskazują, że czynności notarialnych notariusz dokonuje w kancelarii notarialnej (art. 3 § 1).
Istnieje jednak możliwość dokonania czynności notarialnej poza kancelarią, jak bowiem wskazuje § 2 art. 3 ustawy, czynność notarialna może być dokonana także w innym miejscu, jeżeli przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności.
Jest oczywistym, że choroba uniemożliwiająca poruszanie się jest szczególną okolicznością, która pozwala notariuszowi dokonanie czynności poza kancelarią.
Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności (art. 5 § 1 ustawy).
Wedle § 2 art. 5 ustawy, wynagrodzenie nie obejmuje kosztów przejazdu i innych niezbędnych wydatków, poniesionych przez notariusza w związku z dokonaniem czynności.
Maksymalna wysokość wynagrodzenia notariusza określona jest w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 145, poz. 1564 ze zm.).
Podstawą maksymalnego wynagrodzenia notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy darowizny będzie wartość przedmiotu darowizny, a więc w Pani przypadku wartość mieszkania – 350.000 zł.
Zgodnie z § 3 pkt 5 rozporządzenia, maksymalna stawka od wartości powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł wynosi 1.010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł.
Jako, że wartość mieszkania, które ma zostać darowane wynosi 350.000 zł to maksymalne wynagrodzenie za sporządzenie aktu darowizny wynosić będzie 2.170 zł (1.010 zł + 1.160 zł).
Notariusz pobiera podatek VAT w wysokości 23%, a więc maksymalny koszt sporządzenia umowy darowizny z VAT to 2.669,10 zł.
W związku ze sporządzeniem aktu notarialnego poza siedzibą kancelarii notarialnej wynagrodzenie notariusza może być zwiększone.
§ 17 ust. 1 rozporządzenia wskazuje, że maksymalna kwota, o którą może być zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnej poza kancelarią notarialną, wynosi:
- w porze dziennej - 50 zł
- w porze nocnej oraz w dni wolne od pracy - 100 zł
- za każdą godzinę niezbędną do dokonania tej czynności od opuszczenia kancelarii do powrotu.
Za porę dzienną liczy się czas między godziną 8 a 20 (§ 17 ust. 2).
Przypomnę, że notariusz może także zażądać zwrotu kosztów dojazdu do miejsca zamieszkania mamy oraz innych kosztów związanych z dokonaniem czynności poza kancelarią.
Powyższe stawki wynagrodzenia są stawkami maksymalnymi. Można zatem negocjować z notariuszem jego wynagrodzenie – być może trafi się taki notariusz, który wynagrodzenie za umowę darowizny ustali w kwocie niższej niż maksymalnie dopuszczalna.
W związku z zawarciem umowy darowizny pojawią się także wydatki związane z opłatą za wpis do księgi wieczystej (150 zł – opłata sądowa od wniosku o wpis własności w księdze wieczystej) oraz za wyciągi lub wypisy z aktu notarialnego jakie wyda notariusz (maksymalna stawka wynagrodzenia wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. Za stronę uważa się tekst obejmujący nie mniej niż 25 wierszy).
W sytuacja Pani mamy pozostaje Pani znaleźć notariusza, który zgodzi się dokonać czynności notarialnej poza kancelarią oraz ustalić z nim jego wynagrodzenie za sporządzenie aktu darowizny.
Proszę pamiętać, że do sporządzenia aktu darowizny mieszkania będą niezbędne dokumenty potwierdzające tożsamość osób, a także odpis księgi wieczystej związanej z własnością mieszkania lub inne dokumenty potwierdzające, że mama jest właścicielem mieszkania.
Na marginesie dodam, że Prawo o notariacie umożliwia osobie w trudnej sytuacji ubiegać się o zwolnienie z wynagrodzenia notarialnego. Stosownie do 6 § 1 ustawy, jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia.
Stan prawny na dzień 27.10.2012 r.
