Artykuły

Odwołanie pełnomocnictwa notarialnego - czy odwołanie musi też być w formie notarialnej?

Udzieliłam mojej córce notarialnego pełnomocnictwa do sprzedaży mieszkania. Jak się okazało, moja córka chce sprzedać mieszkanie niezgodnie z moją wolą (innej osobie niż zamierzałam i o wiele niższej kwocie). Czy mogę wycofać pełnomocnictwo? Czy muszę aktem notarialnym to zrobić?


Agata

 

 


 

 

Szanowna Pani!


Co do zasady każde pełnomocnictwo może zostać odwołane (nie dotyczy to kiedy mocodawca zrzeknie się możliwości odwołania pełnomocnictwa - pełnomocnictwo nieodwołalne może zostać udzielone wówczas, gdy wynika to z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa).
Możliwość odwołania pełnomocnictwa wynika wprost z przepisów Kodeksu cywilnego, który w art. 101 § 1 wskazuje, że pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.
Jeżeli pełnomocnictwa udzielono w formie notarialnej to oświadczenie o jego odwołaniu nie musi być złożone w formie aktu notarialnego. Wystarczającą będzie forma pisemna,  a nawet dokumentowa (np. przez e-mail). Wynika to z tego, że przepisy Kodeksu cywilnego nie zastrzegają żadnej formy odwołania pełnomocnictwa przez mocodawcę, nawet w sytuacji gdy forma taka była zastrzeżona dla udzielenia pełnomocnictwa (tak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 listopada 1998 r., sygn. akt II CKN 866/97, OSNC 1999, nr 3, poz. 66).


Oświadczenie o odwołaniu pełnomocnictwa należy złożyć pełnomocnikowi. Wystarczającym będzie jeżeli oświadczenie o odwołaniu pełnomocnictwa dotrze do samego pełnomocnika, co oznacza, że odwołanie to nie musi dotrzeć także do strony umowy, z którą pełnomocnik ma zawierać umowę w imieniu mocodawcy.


Stosownie do art.  102 Kodeksu cywilnego, po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik obowiązany jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa. Może żądać poświadczonego odpisu tego dokumentu; wygaśnięcie umocowania powinno być na odpisie zaznaczone. W związku z tym proszę o niezwłoczny zwrot dokumentu pełnomocnictwa.

Na marginesie dodam, że zawarcie przez pełnomocnika umowy niezgodnie z wolą mocodawcy nie jest zgodne z prawem. Pełnomocnik ponosi odpowiedzialność za czynności podjęte w ramach udzielonego mu upoważnienia, ktore zostały podjęte niezgodnie z życzeniem mocodawcy i wbrew jego woli.  Jak można przeczytać w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 października 2017 r., sygn. akt I ACa 615/17, LEX nr 2620134, udzielenie pełnomocnictwa następuje w drodze jednostronnej czynności prawnej (oświadczenia woli) mocodawcy i nie rodzi po stronie pełnomocnika obowiązku wykonania czynności, do których jest on upoważniony. Obowiązek taki może wynikać z odrębnego stosunku, tzw. podstawowego (wewnętrznego). Jeżeli jednak stosunek taki, określający jaki użytek pełnomocnik powinien uczynić z udzielonego mu umocowania, nie został przez strony ustanowiony, nie oznacza to, że pełnomocnik pozostaje w pełni swobodny względem mocodawcy w zakresie decyzji co do sposobu wykorzystania przyznanej mu mocy skutecznego zastępowania go w podejmowaniu oznaczonych w pełnomocnictwie czynności. U podstaw stosunku pełnomocnictwa leży zaufanie, wyrażające się w założeniu, że podmiot upoważniony do działania w imieniu i na rzecz innej osoby będzie realizował znaną mu wolę tej osoby, a co najmniej działał z zgodzie z jej interesem. to od osoby obdarzonej przez mocodawcę zaufaniem wyrażającym się w udzieleniu mu upoważnienia do działania w imieniu i na rzecz mocodawcy, żądać należy co najmniej takich samych przejawów staranności i dbałości o jego interesy. Występowanie w imieniu mocodawcy immanentnie wiąże się z obowiązkiem realizowania jego woli. Podejmowanie czynności wbrew znanym pełnomocnikowi życzeniom i zamiarom mocodawcy narusza podstawę stosunku upoważniającego. Nie można więc zaaprobować poglądu, że działanie w granicach pełnomocnictwa jest równoznaczne z należytym wykonywaniem uprawnienia i nie uzasadnia przyjęcia po stronie pełnomocnika podstaw odpowiedzialności odszkodowawczej z uwagi na nieuregulowanie w stosunku podstawowym zakresu obowiązków pełnomocnika.

 


Stan prawny na dzień 29 sierpnia 2021 r.





  • Data2021-09-01
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl