Jakie konsekwencje prawne związane są z brakiem meldunku?
Bożena
Szanowna Pani
Z brakiem meldunku, pod względem prawnym, może wiązać się odpowiedzialność za wykroczenie niedopełnienie obowiązku meldunkowego (wymeldowania się i zameldowania się).
Jak wskazuje bowiem art. 147 § 1 Kodeksu wykroczeń, kto nie dopełnia ciążącego na nim obowiązku meldunkowego, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.
Obowiązek meldunkowy, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 139 poz. 993 ze zm.) polega na:
- zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego
- wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego
- zameldowaniu o urodzeniu dziecka
- zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego
- zameldowaniu o zgonie osoby
Ustawa w art. 5 ust. 1 wskazuje, że osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego.
Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania (art. 6 ust. 1 ustawy). Natomiast pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem (art. 7 ust. 1 ustawy).
Wskażę, iż w myśl art. 10 ust. 1 ustawy, osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia.
Natomiast stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące, jest obowiązana wymeldować się w organie gminy, właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca.
Sam brak stałego zameldowania czy zameldowania czasowego nie wiąże się z odpowiedzialnością prawną.
Osoba, która nie ma stałego czy czasowego miejsca pobytu (nie przebywa w danym miejscu z zamiarem stałego pobytu lub nie przebywa w miejscu gdzie ma zamiar czasowego pobytu nie dłuższego niż 72 godziny) nie popełnia wykroczenia.
Problemem osób nie posiadających czasowego czy stałego zameldowania jest nie odpowiedzialność karna, a podejście innych osób do osób nie mających meldunku.
Osoby niezameldowane są „podejrzane” według wielu osób. Takim osobom trudniej zawrzeć umowę o pracę, założyć konto w banku, uzyskać kredyt, zawrzeć umowę o usługi telekomunikacyjne, itp.
Wiele osób myli miejsce zamieszkania czy pobytu z miejscem zameldowania. W stosunkach prawnych np. prawie cywilnym, prawie pracy, prawie administracyjnym liczy się przede wszystkim miejsce zamieszkania czy pobytu.
Wiele osób uważa, że zameldowanie jest tytułem prawnym do lokalu co nie ma odbicia w przepisach prawnych.
Przepis art. 9 ust. 2b ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 139 poz. 993 ze zm.) wyraźnie wskazuje, że zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.
Z prawnego punktu widzenia w stosunkach danej osoby z urzędami czy instytucjami ważne jest miejsce zamieszkania lub pobytu danej osoby (a te są czymś innym w sensie prawnym niż miejsce zameldowania). Odpowiednie przepisy, np. Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks postępowania cywilnego, zawierają uregulowania prawne dotyczące osób nieposiadających stałego miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu np. w odniesieniu do tego, który urząd jest właściwy miejscowo.
Stan prawny na dzień 1.05.2012 r.
