W dniu 20 maja 2021 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta definiuje hulajnogi elektryczne, urządzenia transportu osobistego oraz urządzenia wspomagające ruch i wprowadza przepisy regulujące ruch tymi urządzeniami.
Hulajnogi elektryczne
Hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Hulajnogami elektrycznymi nie są pojazdy konstrukcyjnie podobne do hulajnogi elektrycznej ale wyposażone w siodełko.
Kierujący hulajnogą elektryczną jest prowadzącym pojazd.
Hulajnoga elektryczna nie jest pojazdem silnikowym w rozumieniu Kodeksu drogowego. Może być napędzana wyłącznie silnikiem elektrycznym.
Hulajnogami elektrycznymi nie mogą kierować na drodze (na jezdni, chodniku i poboczu) dzieci do lat 10. W strefie zamieszkania dzieci do lat 10 mogą kierować hulajnogą elektryczną tylko pod opieką osoby dorosłej.
Osoby poniżej 18 roku życia mogą kierować hulajnogą elektryczną pod warunkiem posiadania karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM, A1, B1, lub T.
Dopuszczalna prędkość hulajnogi elektrycznej to 20 km/h.
Kierujący hulajnogą elektryczną jest obowiązany korzystać z:
- drogi dla rowerów, drogi dla rowerów i pieszych lub pasa ruchu dla rowerów (jeżeli są one wyznaczone dla kierunku w którym się porusza lub zamierza skręcić),
- jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h, gdy brakuje drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów,
- chodnika lub drogi dla pieszych, wyjątkowo, gdy chodnik usytuowany jest wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
Kierujący hulajnogą elektryczną korzystając z chodnika albo drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu.
Kto, kierując hulajnogą elektryczną na chodniku lub drodze dla pieszych, nie porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego lub nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Na marginesie można wskazać, że ustąpienie pierwszeństwa to powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku, a osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch – do zatrzymania się, zmiany kierunku albo istotnej zmiany prędkości.
Na drodze rowerowej piesi, oprócz osób niepełnosprawnych mają obowiązek ustąpienia miejsca poruszającym się hulajnogami elektrycznymi.
Kierujący hulajnogą elektryczną może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych kierujących tymi pojazdami.
Kierującemu hulajnogą elektryczną zabrania się:
- jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu. W przeciwieństwie do poruszania się rowerem, kierujący hulajnogami elektrycznymi nie mogą jeździć obok siebie, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego
- jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na podnóżkach
- czepiania się pojazdów
- ciągnięcia lub holowania innego pojazdu
- ciągnięcia osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, osoby na sankach lub innym podobnym urządzeniu, zwierzęcia lub ładunku
- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku.
Kierujący hulajnogą elektryczną jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu przez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu, chyba że hulajnoga elektryczna jest wyposażona w kierunkowskazy (wówczas obowiązkowo należy z nich korzystać.
W razie wyprzedzania hulajnogi elektrycznej przez inne pojazdy należy zachować odstęp, który nie może być mniejszy niż 1 m.
Kierujący hulajnogą elektryczną znajdujący się na przejeździe dla rowerów ma pierwszeństwo przed kierującym pojazdem, zbliżającym się do przejazdu dla rowerzystów. Kierujący hulajnogą elektryczną jadący na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić ma pierwszeństwo przed kierującym pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną.
Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa kierującemu hulajnogą elektryczną.
Liczba hulajnóg elektrycznych jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać 15. Jeżeli hulajnogi elektryczne jadą w kolumnie, kierujący innymi pojazdami nie mogą wjeżdżać pomiędzy hulajnogi elektryczne jadące w kolumnie.
Postój hulajnogi elektrycznej na chodniku jest dozwolony w miejscu do tego przeznaczonym. W przypadku braku takiego miejsca hulajnoga elektryczna musi być pozostawiona jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika najbardziej oddalonej od jezdni oraz równolegle do tej krawędzi.
Za usunięcie z drogi i parkowanie hulajnogi elektrycznej opłata wynosi 123 zł za usunięcie oraz 23 zł za każdą dobę przechowywania.
Prowadzenie hulajnogi elektrycznej pod wpływem alkoholu może być wykroczeniem. Kierowanie hulajnogą w stanie nietrzeźwości (powyżej 5 ‰) pod wpływem podobnie działającego środka na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu (od 2 ‰ do 5 ‰) lub podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu hulajnogę elektryczną, podlega karze aresztu do 14 dni albo karze grzywny.
W razie popełnienia ww. wykroczeń sad może orzec zakaz prowadzenia hulajnogi elektrycznej i innych pojazdów nie będących pojazdami mechanicznymi, na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Urządzenia transportu osobistego
Urządzenie transportu osobistego (UTO) to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. UTO to m. in. deskorolki elektryczne czy elektryczne urządzenia samopoziomujące.
Kierujący UTO jest prowadzącym pojazd.
UTO nie jest pojazdem silnikowym w rozumieniu Kodeksu drogowego. Może być napędzane wyłącznie silnikiem elektrycznym.
UTO nie mogą kierować na drodze (na jezdni, chodniku i poboczu) dzieci do lat 10. W strefie zamieszkania dzieci do lat 10 mogą kierować hulajnogą elektryczną tylko pod opieką osoby dorosłej.
UTO nie mogą kierować na drodze (na jezdni, chodniku i poboczu) dzieci do lat 10. W strefie zamieszkania dzieci do lat 10 mogą kierować UTO tylko pod opieką osoby dorosłej.
Osoby poniżej 18 roku życia mogą kierować UTO pod warunkiem posiadania karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM, A1, B1, lub T.
Dopuszczalna prędkość UTO to 20 km/h.
Kierujący urządzeniem transportu osobistego:
- nie może poruszać się po jezdni
- jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów, jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić
- może korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych wyjątkowo, tylko wówczas gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów
Kierującemu urządzeniem transportu osobistego zabrania się:
- ciągnięcia lub holowania innego pojazdu
- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku
- czepiania się pojazdów
- ciągnięcia za UTO osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, osoby na sankach lub innym podobnym urządzeniu, zwierzęcia lub ładunku
Kierujący urządzeniem transportu osobistego, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu.
Kto, kierując hulajnogą elektryczną na chodniku lub drodze dla pieszych, nie porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego lub nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Na drodze rowerowej piesi, oprócz osób niepełnosprawnych mają obowiązek ustąpienia miejsca poruszającym się UTO.
Kierujący UTO jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu przez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu, chyba że UTO jest wyposażone w kierunkowskazy (wówczas obowiązkowo należy z nich korzystać).
W razie wyprzedzania UTO przez inne pojazdy (co możliwe jest na drodze rowerowej, drodze dla pieszych i chodniku) należy zachować odstęp, który nie może być mniejszy niż 1 m.
Kierujący UTO znajdujący się na przejeździe dla rowerów ma pierwszeństwo przed kierującym pojazdem, zbliżającym się do przejazdu dla rowerzystów. Kierujący UTO jadący na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić ma pierwszeństwo przed kierującym pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną.
Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa kierującemu UTO.
Postój UTO na chodniku jest dozwolony w miejscu do tego przeznaczonym. W przypadku braku takiego miejsca UTO musi być pozostawione jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika najbardziej oddalonej od jezdni oraz równolegle do tej krawędzi.
Opłata za usunięcie z drogi i parkowanie UTO wynosi 123 zł za usunięcie oraz 23 zł za każdą dobę przechowywania.
Prowadzenie UTO pod wpływem alkoholu może być wykroczeniem. Kierowanie UTO w stanie nietrzeźwości (powyżej 5 ‰) pod wpływem podobnie działającego środka na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu (od 2 ‰ do 5 ‰) lub podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu UTO, podlega karze aresztu do 14 dni albo karze grzywny.
W razie popełnienia ww. wykroczeń sad może orzec zakaz prowadzenia UTO i innych pojazdów nie będących pojazdami mechanicznymi, na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Urządzenia wspomagające ruch
Urządzenie wspomagające ruch (UWR) to urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczony do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzany siłą mięśni. Są to zatem wrotki, rolki, deskorolki, hulajnogi i inne urządzenia lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, napędzane siłą mięśni osoby poruszającej się tym urządzeniem.
Osoba poruszająca się (UWR) nie jest pieszym ani kierującym pojazdem. UWR nie jest pojazdem w rozumieniu Kodeksu drogowego.
W przypadku UWR nie ma ograniczeń wiekowych – mogą z nich korzystać wszyscy – dzieci i dorośli. Osoby niepełnoletnie nie muszą posiadać karty rowerowej aby przemieszczać się za pomocą UWR.
Osoba poruszająca się przy użyciu UWR:
- Nie może korzystać z jezdni
- jest obowiązana korzystać z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów
- na drodze dla rowerów powinna przemieszczać się prawą stroną
- w strefie zamieszkania ma prawo korzystać z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdami
Osoba poruszająca się przy użyciu UWR jest obowiązana:
- poruszać się z prędkością zapewniającą panowanie nad tym urządzeniem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa
- przy wymijaniu zachować bezpieczny odstęp od wymijanego pojazdu lub uczestnika ruchu
- przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody
- przed wyprzedzaniem upewnić się, czy ma dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu
- zbliżając się do przejścia dla pieszych, zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu
Osobie poruszającej się przy użyciu UWR zabrania się:
- poruszania się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku
- ciągnięcia pojazdu lub ładunku
- czepiania się pojazdów
- poruszania się tyłem
W razie wyprzedzania UWR przez inne pojazdy (co możliwe jest na drodze rowerowej, drodze dla pieszych i chodniku) należy zachować odstęp, który nie może być mniejszy niż 1 m.
Kierujący UWR, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu.
Kto, kierując UWR na chodniku lub drodze dla pieszych, nie porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego lub nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Na drodze rowerowej piesi, oprócz osób niepełnosprawnych mają obowiązek ustąpienia miejsca poruszającym się z pomocą UWR.
Stan prawny na dzień 17 maja 2021 r.
