Artykuły

Dodatek honorowy a opłata za zakład opiekuńczo-leczniczy

Czy dodatek honorowy po 100 latach życia może być obciążony za pobyt w ośrodku ZOL. Nadmieniam, że ZOL pobiera 70% z emerytury mojej mamy. Na moje pytanie o podstawę prawną ZUS i Szpital, który pobiera opłatę za pobyt mamy w ZOL nie był w stanie mi odpowiedzieć. 

Hanna


___________________________________________________________________


Szanowna Pani,

Postawą prawną pobierania opłaty za ZOL jest art.  18 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w związku z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Art.  18 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wskazuje, że świadczeniobiorca przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.

Z powyższego przepisu wynika, że dochód osoby przebywającej w ZOL-u ustala się zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej. 

W myśl art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;
3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

W ust. 4 art. 8 ustawy o pomocy społecznej, określono zamknięty katalog przychodów, których nie uwzględnia się w dochodzie. 
Zgodnie z tym przepisem, do dochodu nie wlicza się:
  • jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, 
  • zasiłku celowego,
  • pomocy materialnej mającej charakter motywacyjny albo socjalny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty,
  • wartości świadczenia w naturze,
  • świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych,
  • świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ustawie o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych,
  • pomocy pieniężnej, o której mowa w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji i okresu powojennego,
  • pomocy pieniężnej, o której mowa w ustawie o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych,
  • pomocy pieniężnej, o której mowa w ustawie o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich,
  • pomocy pieniężnej, o której w ustawie o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,
  • pomocy pieniężnej, o której mowa ustawie o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych,
  • dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego,
  • świadczenia wychowawczego, 
  • dodatku wychowawczego, 
  • świadczenia pieniężnego, o którym w ustawie o Karcie Polaka,
  • świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie ustawy o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski,
  • nagrody specjalnej Prezesa Rady Ministrów,
  • pomocy finansowej przyznawanej repatriantom, 
  • środków finansowych przyznawanych w ramach działań podejmowanych przez organy publiczne, mających na celu poprawę jakości powietrza lub ochronę środowiska naturalnego,
  • zwrotu kosztów przewozu niepełnosprawnych dzieci, młodzieży i uczniów oraz rodziców do przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, 
  • rodzinnego kapitału opiekuńczego, 
  • dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, 
  • kwoty dodatku energetycznego, wypłacanego na podstawie ustawy Prawo energetyczne,
  • kwoty dodatku osłonowego, 
  •  kwoty dodatku węglowego, 
  • kwoty dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, 
  • kwoty dodatku elektrycznego wypłacanego na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej,
  • kwoty bonu energetycznego.

Jak wynika z powyższego, świadczenia honorowe dla osób, które ukończyły 100 rok życia wypłacane przez ZUS, KRUS, MSW oraz MON nie są wymienione w ust. 4 art. 8 ustawy o pomocy społecznej.  
W związku z powyższym należy stwierdzić, że świadczenia honorowe doliczane są do dochodu osoby przebywającej w ZOL.
Wysokość opłaty jaką ponosić powinna Pana mama za pobyt w ZOL-u to 70% z sumy emerytury, zasiłku pielęgnacyjnego i świadczenia honorowego. 

Aktualnie, świadczenia honorowe dla osób, które ukończyły 100 lat życia, są przyznawane przez Prezesa ZUS jako świadczenie w drodze wyjątku na mocy decyzji podjętej przez Prezesa Rady Ministrów w 1972 r. Świadczenie to nie jest uregulowane ustawowo. 
Od 1 stycznia 2025 r. świadczenie honorowe będzie wypłacane zgodnie z ustawą z dnia 18 października 2024 r. o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia. 
Ustawa ta nie zmienia nic w zakresie doliczania świadczenia honorowego do dochodu ustalanego zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej. Świadczenie honorowe nadal będzie doliczane do dochodu przy ustalaniu opłaty za ZOL, jak również za DPS. 

Stan prawny na dzień 15.11.2024 r. 




  • Data2024-11-16
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl