Moja, 68-letnia, mama miała znaczny stopień niepełnosprawności. Potem zmieniono jej ten stopień na umiarkowany (po kolejnej komisji i sprawie w sądzie).
W związku ze znacznym stopniem niepełnosprawności mama pobierała zasiłek pielęgnacyjny, a ja zajmując się mamą świadczenie pielęgnacyjne.
Czy po zmianie stopnia niepełnosprawności mama nadal będzie mogła otrzymywać zasiłek pielęgnacyjny, a ja świadczenie pielęgnacyjne?
Krzysiek
Szanowny Panie
Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.), zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
W myśl ust. 2 art. 6 ustawy, zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
- osobie, która ukończyła 75 lat
Zgodnie z ust. 3 art. 6 ustawy, zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.
Z uwagi na powyższe przepisy należy wskazać, że Pana mama, posiadając umiarkowany stopień niepełnosprawności, mogłaby mieć prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, pod warunkiem, że jej niepełnosprawność powstała przed ukończeniem przez nią 21 lat.
Jeżeli niepełnosprawność powstała po ukończeniu przez mamę 21 lat to wówczas, jeżeli ma ona umiarkowany stopień niepełnosprawności, zasiłek pielęgnacyjny jej nie przysługuje.
Według art. 17 ust. 1 ustawy, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
- matce albo ojcu
- innym osobom, na których, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
- opiekunowi faktycznemu dziecka
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w
celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne będzie Panu przysługiwało (poza spełnieniem innych przesłanek) jeżeli Pana mama w orzeczeniu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności miałaby wskazane, że istnieje konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
Jednak uzyskanie orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji jest praktycznie niemożliwe. Teoretycznie byłoby to możliwe, w sytuacji, w której orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydawane jest na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy.
Konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji jest podstawą ustalenia znacznego stopnia niepełnosprawności.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.), do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Natomiast do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2 ustawy).
Pana mama ma ustalony umiarkowany stopień niepełnosprawności, a więc wymaga czasowej lub częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, a nie wymaga, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Z uwagi na powyższe nie uzyska Pan prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad mamą.
Stan prawny na dzień 12.05.2012 r.
