Jestem uprawniony do żądania zachowku w wysokości 135000 zł od mojego brata. Z bratem żyjemy w złych stosunkach. Nie mam już siły na sprawy sądowe i dochodzenie należnych mi kwot od brata. Potrzebuję pieniędzy na leczenie żony, a sprawa sądowa o zachowek może się długo ciągnąć, bo brat zrobi wszystko, aby nie płacić zachowku.
Mam takie pytanie: czy mogę sprzedać moją wierzytelność z tytułu zachowku jakiejś osobie? Mam jednego chętnego.
Stefan
Szanowny Panie,
W myśl art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2 art. 509 KC).
Obowiązujące przepisy prawa nie zakazują zbywania wierzytelności z tytułu zachowku (nie ma takiego przepisu) co sprawia, że zbycie wierzytelności z tytułu zachowku nie sprzeciwia się ustawie. Zastrzeżenie umowne przy wierzytelności z tytułu zachowku nie wchodzi w grę.
Pozostaje odpowiedzenie na pytanie czy przelew wierzytelności z tytułu zachowku sprzeciwia się właściwości zobowiązania. Jak wynika z orzecznictwa sądowego zbycie wierzytelności z tytułu zachowku nie sprzeciwia się właściwości zobowiązania.
W szczególności należy wskazać, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lutego 1975 r., sygn. akt. III CZP 91/74, stwierdził, iż uprawniony do zachowku może przenieść na inną osobę przysługującą mu z tego tytułu wierzytelność.
Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, iż może Pan zbyć swoją wierzytelność z tytułu zachowku na inną osobę. Zbycie to może być odpłatne lub nieodpłatne (np. darowizna).
Do przelewu wierzytelności z tytułu zachowku nie jest wymagana zgoda osoby zobowiązanej do zapłaty zachowku (Pana brata).
Jeżeli dokona Pan zbycia wierzytelności z tytułu zachowku to nabywca będzie mógł sądowo dochodzić zapłaty tego zachowku.
Należy wskazać, iż zbycie wierzytelności z tytułu zachowku może wiązać się z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego jednak rozstrząsanie tego problemu nie wchodzi w zakres odpowiedzi na zadane przez Pana pytanie.
Stan prawny na dzień 3.05.2012 r.
