Komornik prowadzi przeciwko mnie egzekucję. Potrąca z mojego wynagrodzenia 25%.
Wypłata trafia na konto bankowe. Żadne inne środki nie wpływają na konto.
Ostatnio chciałem wypłacić moje pieniądze z konta bankowego i okazało się, że bank przekazał moje wynagrodzenie jakie wpłynęło na konto (a więc po wcześniejszym potrąceniu przez pracodawcę) komornikowi. Kiedy komornik wszczął egzekucję to zajął i moje wynagrodzenie i moje konto bankowe, ale potrącenia do tej pory były dokonywane tylko przez pracodawcę. Bank do tej pory nie przekazywał komornikowi żadnych środków. Nagle bank przelał pieniądze komornikowi.
Jak to możliwe? Co robić, by komornik nie zabierał mojego wynagrodzenia?
Kamil
Szanowny Panie,
W sytuacji opisanej w pytaniu ma miejsce zajęcie konta bankowego, na które wpływa wyłącznie wynagrodzenie za pracę.
Jeżeli komornik zajmie konto bankowe to zajęciu podlegają wszystkie środki na koncie, ponad kwotę wolną od egzekucji określoną w art. 54 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.).
Art. 54 ust. 1 ustawy, wskazuje, iż środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz na rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego.
Środki pieniężne zgromadzone na rachunku oszczędnościowym, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz na rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej prowadzonym dla kilku osób fizycznych są wolne od zajęcia do wysokości określonej w ust. 1, niezależnie od liczby współposiadaczy takiego rachunku (art. 54 ust. 2 ustawy).
Art. 890 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, iż zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego w tym rachunku bankowego obejmującego wkład oszczędnościowy dłużnika jest dokonane z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zakazie wypłat z tego rachunku i obejmuje również kwoty, które nie były na rachunku bankowym, w tym rachunku bankowym obejmującym wkład oszczędnościowy w chwili jego zajęcia, a zostały wpłacone na ten rachunek po dokonaniu zajęcia.
Jak Pan pisze w pytaniu bank do tej pory nie dokonywał przelewów na konto komornika, mimo, że zajęcie rachunku bankowego miało miejsce jakiś czas temu. To, że dopiero kilka miesięcy po zajęciu rachunku bank zaczął przelewać środki zgromadzone na koncie komornikowi wynika z tego, że do tej pory łączna suma wpływów na konto nie przekroczyła kwoty wolnej od egzekucji. Po kilku wpłatach wynagrodzenia wpływy na konto przekroczyły kwotę wolną od egzekucji. Środki jakie wpłynęły na konto ponad tą kwotę, stosownie do art. 890 § 1 KPC, zostały przekazane komornikowi.
Wskażę, iż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w lutym 2012 r. wyniosło 3568,15 zł. Tak więc kwota wolna od zajęcia konta bankowego, gdyby wystawienie tytułu wykonawczego miało miejsce obecnie, to 10704,45 zł.
W Pana przypadku kwota wolna od zajęcia jest inna – jest to trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłoszona przez Prezesa GUS za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego (a to miało miejsce już jakiś czas temu).
W Pana sytuacji powinien Pan zgłosić u komornika, że na konto bankowe podlegające zajęciu wpływa wyłącznie Pana wynagrodzenie za pracę, już po potrąceniu przez pracodawcę i w związku z tym wnosi Pan o zwolnienie spod zajęcia bankowego kwot Pana wynagrodzenia wpływającego na konto.
Stosownie do art. 890 § 2 KPC, wynikający z zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego zakaz wypłat z tego rachunku nie dotyczy bieżących wypłat na wynagrodzenie za pracę wraz z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi oraz na zasądzone alimenty i renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania – do wysokości przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.). Wypłata na wynagrodzenie za pracę następuje po złożeniu komornikowi odpisu listy płac lub innego wiarygodnego dowodu, a wypłata na alimenty i renty alimentacyjne – tytułu wykonawczego stwierdzającego obowiązek dłużnika do płacenia alimentów lub renty.
Zgodnie z § 21 art. 890 KPC, bank dokonuje wypłat, o których mowa w § 2, na podstawie zezwolenia komornika. Wypłaty na alimenty i renty alimentacyjne następują do rąk uprawnionego do tych świadczeń
Mimo, że art. 890 § 2 KPC wskazuje, że zakaz wypłat z tego rachunku nie dotyczy bieżących wypłat na wynagrodzenie za pracę wraz z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi do wysokości przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS, może Pan wystąpić o zwolnienie spod zajęcie całości Pana wynagrodzenia, jakie wpływa na konto już po potraceniu przez pracodawcę.
Powinien Pan wskazać, że ze względu na to, że na konto bankowe wpływa wyłącznie wynagrodzenie w części nie podlegającej potrąceniu (po dokonaniu potrącenia przez pracodawcę) to de facto ma miejsce zajęcie wynagrodzenia w tej części niepodlegającej zajęciu. Do wniosku warto dołączyć odcinek Pana wypłaty (tzw. pasek).
Jeżeli komornik po Pana wniosku nie zwolni spod zajęcia Pana wynagrodzenia wpływającego na konto bankowe może Pan wystąpić do sądu ze skargą na czynności komornika.
Stosownie do art. 767 § 1 KPC, na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Dotyczy to także zaniechania przez komornika dokonania czynności. Do rozpoznania skargi na czynności komornika właściwy jest sąd, przy którym działa komornik. Jeżeli do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad.
Skarga na czynność komornika powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem (art. 767 § 3 KPC).
Wedle § 4 art. 767 KPC, skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona, w innych wypadkach – od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynności komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia – od dnia, w którym czynność powinna być dokonana. Odpis skargi sąd przesyła komornikowi, który w terminie trzech dni na piśmie sporządza uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności lub przyczyn jej zaniechania oraz przekazuje je wraz z aktami sprawy do sądu, do którego skargę wniesiono, chyba że skargę w całości uwzględnia, o czym zawiadamia sąd i skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy.
W sytuacji, w której termin do złożenia skargi na czynności komornika minął, może Pan skorzystać z art. 759 § 2 KPC, stosownie do którego, sąd może z urzędu wydawać komornikowi zarządzenia zmierzające do zapewnienia należytego wykonania egzekucji oraz usuwać spostrzeżone uchybienia.
Korzystając z tego przepisu można złożyć w sądzie pismo z prośbą o wydanie przez sąd z urzędu zarządzeń komornikowi zmierzających do należytego wykonania egzekucji.
W tym miejscu warto wskazać postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 marca 1975 r., sygn. akt. III CRN 456/74 (OSPiKA 1976/10 poz. 182), przewidziany w art. 759 § 2 kpc nadzór sądu nad postępowaniem egzekucyjnym dotyczyć może nie tylko strony formalnej, ale i merytorycznej, przy czym powinien zmierzać do należytego zagwarantowania i ochrony praw nie tylko wierzyciela, ale i wszystkich uczestników tego postępowania.
Niezależnie od powyższego, wskazę, że najprostszym sposobem uniknięcia problemu egzekucji z konta bankowego na które wpływa wyłącznie wynagrodzenie po potraceniach komorniczych dokonanych przez pracodawcę, a także inne świadczenia wolne od egzekucji (np. świadczenia z pomocy społecznej, alimenty) jest złożenie wniosku, aby wynagrodzenie za pracę lub inne świadczenia były przekazywane do rąk własnych osobiście lub za pośrednictwem przekazu pocztowego.
Stan prawny na dzień 17.03.2012 r.
