Artykuły

Wyrok rozwodowy wydany w USA - uznanie orzeczenia w Polsce

Przebywam obecnie w USA. Tam też ożeniłem się i później uzyskałem rozwód z moją żoną.
Małżeństwo jest zarejestrowane w polskim urzędzie stanu cywilnego.
Chcę, aby rozwód był również uwzględniony w Polsce.  Czy mogę zarejestrować ten rozwód w urzędzie stanu cywilnego? Gdzie powinienem złożyć wniosek?


Janusz

 

 


 

 

Szanowny Panie,


Przepisy polskiej procedury cywilnej przewidują instytucję uznania orzeczenia sądu zagranicznego. Orzeczenie sądu zagranicznego, które jest uznane w Polsce wywołuje skutki takie jak orzeczenie wydane przez polski sąd.


Art. 1145 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, iż orzeczenia sądów państw obcych wydane w sprawach cywilnych podlegają uznaniu z mocy prawa, chyba że istnieją przeszkody określone w art. 1146.
Jeżeli więc nie zaistnieją przeszkody z art. 1146 KPC to orzeczenie amerykańskiego sądu o rozwód jest uznane z mocy prawa.


Jak wskazuje art. 1146 § 1 KPC, orzeczenie nie podlega uznaniu, jeżeli:

  1. nie jest prawomocne w państwie, w którym zostało wydane
  2. zapadło w sprawie należącej do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich
  3. pozwanemu, który nie wdał się w spór co do istoty sprawy, nie doręczono należycie i w czasie umożliwiającym podjęcie obrony pisma wszczynającego postępowanie
  4. strona w toku postępowania była pozbawiona możności obrony
  5. sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła w Rzeczypospolitej Polskiej wcześniej niż przed sądem państwa obcego
  6. jest sprzeczne z wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu polskiego albo wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu państwa obcego, spełniającym przesłanki jego uznania w Rzeczypospolitej Polskiej zapadłymi w sprawie o to samo roszczenie między tymi samymi stronami
  7. uznanie byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego)


W Pana sprawie, sprawie rozwodu, jurysdykcja sądów polskich nie była wyłączna. Art. 1103 KPC, sprawy rozpoznawane w procesie należą do jurysdykcji krajowej, jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej.
W Pana przypadku zarówno Pan jak i żona w czasie orzekania o rozwodzie mieszkaliście w USA. Oznacza to, że sprawa rozwodu mogła być rozstrzygana przez sąd amerykański.
Jeżeli więc wyrok rozwodowy wydany przez sąd amerykański jest prawomocne to może Pan złożyć wniosek w polskim sądzie o uznanie tego orzeczenia.


Stosownie do art. 1147 § 1 KPC, osoba powołująca się na uznanie orzeczenia sądu państwa obcego jest zobowiązana przedstawić:

  1. urzędowy odpis orzeczenia
  2. dokument stwierdzający, że orzeczenie jest prawomocne, chyba że prawomocność orzeczenia wynika z jego treści
  3. uwierzytelniony przekład na język polski dokumentów wymienionych w pkt 1 i 2 oraz w § 2.

Jeżeli orzeczenie zostało wydane w postępowaniu, w którym pozwany nie wdał się w spór co do istoty sprawy, należy przedstawić dokument stwierdzający, że pismo wszczynające postępowanie zostało mu doręczone (art. 1147 § 2 KPC).


To, że dane orzeczenie sądu zagranicznego, np. wyrok sądu USA o rozwodzie jest z mocy prawa uznane w Polsce powinno zostać potwierdzone przez polski sąd.
Stosownie do art. 1148 § 1 KPC, każdy, kto ma w tym interes prawny, może wystąpić do sądu z wnioskiem o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu.
Do wniosku o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego podlega uznaniu, należy dołączyć dokumenty wymienione w art. 1147, a do wniosku o ustalenie, że orzeczenie nie podlega uznaniu, urzędowy odpis orzeczenia wraz z jego uwierzytelnionym przekładem na język polski (art. 1148 § 2 KPC).


Wniosek o ustalenie, że orzeczenie o rozwodzie wydane przez sąd amerykański podlega uznaniu w Polsce powinien Pan złożyć w Sądzie Okręgowym w Warszawie.
To, że Pana sprawa o ustalenie uznania amerykańskiego orzeczenia będzie rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Warszawie wynika z art. 11481 § 1 KPC, który wskazuje, że wniosek o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu rozpoznaje sąd okręgowy, który byłby miejscowo właściwy do rozpoznania sprawy rozstrzygniętej orzeczeniem sądu państwa obcego lub w którego okręgu znajduje się miejscowo właściwy sąd rejonowy, a w braku tej podstawy – Sąd Okręgowy w Warszawie.


Art. 41 KPC mówi z kolei, iż powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.
Jak wynika z powyższego przepisu w Pana przypadku, ze względu na to, że zarówno Pan jak i żona mieszkacie w USA, brak jest podstawy, o której mowa w art. 11481 § 1 KPC i dlatego wniosek o ustalenie, że wyrok rozwodowy wydany w USA podlega uznaniu w Polsce powinien Pan złożyć w Sądzie Okręgowym w Warszawie.


Wniosek powinien być należycie opłacony. Stosownie do art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) od wniosku o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego lub rozstrzygnięcie innego organu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 zł.


Składając wniosek do sądu powinien Pan wskazać pełnomocnika do doręczeń lub ustanowić pełnomocnika, który reprezentowałby Pana w sądzie. Sąd nie doręcza bowiem pism poza granice Polski.
Art. 11355 § 1 KPC stanowi, iż strona mająca miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedzibę za granicą, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązana jest wskazać w Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do doręczeń.
W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla tej strony pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Stronę należy o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Strona powinna być również pouczona o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem (art. 11355 § 2 KPC).

 

 

Stan prawny na dzień 15.02.2012 r.





  • Data2012-02-15
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl