Artykuły

Wynagrodzenie za sprawowanie opieki nad ubezwłasnowolnionym całkowicie

Zostałem opiekunem prawnym dalekiej krewnej. Zgodziłem się, ponieważ moja ciotka nie miała bliższych krewnych.
Ciotka nie ma majątku, ma niską emeryturę. Ja, jako opiekun muszę „odkręcać” wiele umów jakie ciotka zwarła przed ubezwłasnowolnieniem. Są to umowy pożyczek czy kredytów. Ciotka je zawarła „nie wiedząc co robi”.
Słyszałem, że jako opiekun prawny mogę strać się o wynagrodzenie. Czy to prawda?


Adam

 

 


 

 

Szanowny Panie,


Jako opiekun prawny może Pan, pod pewnymi warunkami, ubiegać się o wynagrodzenie za sprawowanie opieki nad ubezwłasnowolnioną całkowicie ciotką.


Stosownie do art. 162 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd opiekuńczy przyzna opiekunowi za sprawowanie opieki na jego żądanie stosowne wynagrodzenie okresowe albo wynagrodzenie jednorazowe w dniu ustania opieki lub zwolnienia go od niej.
W myśl § 2 art. 162 KRO, wynagrodzenia nie przyznaje się, jeżeli nakład pracy opiekuna jest nieznaczny lub gdy sprawowanie opieki jest związane z pełnieniem funkcji rodziny zastępczej albo czyni zadość zasadom współżycia społecznego.
§ 3 art. 162 KRO wskazuje natomiast, iż wynagrodzenie pokrywa się z dochodów lub z majątku osoby, dla której opieka została ustanowiona, a jeżeli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie jest pokrywane ze środków publicznych na podstawie przepisów o pomocy społecznej.


W Pana przypadku nie można mówić, że funkcja opiekuna prawnego ciotki wiąże się z nieznacznym nakładem pracy. Z Pana pytania wynika, że ma Pan wiele pracy w doprowadzeniem do ustalenia, że umowy zawarte przed ciotkę w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie woli i wyrażenie decyzji. Zapewne prowadzi Pan korespondencję z wierzycielami. Będzie Pan musiał zajmować się spłacaniem zaległości. Zapewne czeka Pana co najmniej kilka spraw sądowych. Nakład pracy jako opiekuna jest zatem znaczny.


Myślę zatem, że może Pan wystąpić do sądu opiekuńczego o przyznanie Panu okresowego wynagrodzenia za sprawowanie opieki.
Swoje żądanie powinien Pan uzasadnić wskazując te sprawy jakie w związku z byciem przedstawicielem ciotki musi Pan załatwić. Warto dodać, że załatwianie tych spraw jest czasochłonne i poświęca Pan na to swój wolny czas.


Jako, że Pana ciotka nie ma majątku, a jej emerytura jest niska to zapewne wynagrodzenie nie będzie pokrywane z dochodu ciotki. W takiej sytuacji będzie pokrywane ze środków publicznych na podstawie przepisów o pomocy społecznej.


Zgodnie z art. 53a ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) wynagrodzenie za sprawowanie opieki wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd. Wynagrodzenie to obliczone w stosunku miesięcznym nie może przekraczać 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia.
Wedle ust. 2 art. 53a ustawy, udzielenie świadczeń w postaci wynagrodzenia za sprawowanie opieki nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz wydania decyzji administracyjnej.


Z powyższych przepisów wynika, że sąd przyznaje wynagrodzenie za sprawowanie opieki w oparciu o art. 162 § 1 i 2 KRO oraz ustala wysokość tego wynagrodzenia w oparciu o art. 53a ustawy o pomocy społecznej. Natomiast organ pomocy społecznej wypłaca wynagrodzenie ustalone przez sąd w oparciu o art. 53a ustawy o pomocy społecznej w związku z art. 162 § 3 Kodeksu.


Jeżeli więc sąd wyda postanowienie, w którym przyzna Panu wynagrodzenie za sprawowanie opieki to następnie powinien Pan wystąpić z wnioskiem o wypłacenie Panu tego wynagrodzenia do ośrodka pomocy społecznej. Ośrodek ten powinien bez przeprowadzania postępowania typowego dla świadczeń z pomocy społecznej powinien Panu wypłacić (wypłacać w przyszłości) wynagrodzenie ustalone przez sąd.
Do postępowania w zakresie wynagrodzenia za sprawowanie opieki prawnej nie mają zastosowania procedury stosowane przy przyznawaniu świadczeń z pomocy społecznej, bowiem organy takiej pomocy nie przyznają.


Jak wynika ze wskazanego powyżej art. 53a ust. 1 ustawy o pomocy społecznej maksymalna wysokość wynagrodzenia za sprawowanie opieki to 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia.


W chwili obecnej (21 czerwca 2012 r.), stosownie do obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w pierwszym kwartale 2012 r. to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2012 r. wyniosło 3663,46 zł.
Tak więc na dzień dzisiejszy maksymalne wynagrodzenie za sprawowanie opieki wynosi 366,34 zł miesięcznie.


Podkreślę także, iż wynagrodzenie za sprawowanie opieki przyznane przez sąd na podstawie art. 162 KRO, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 79a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) jest wolne od podatku dochodowego.

 


Stan prawny na dzień 21.06.2012 r.





  • Data2012-06-21
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl