Artykuły

Umowa pożyczki - podatek od czynności cywilnoprawnych

Zamierzam pożyczyć koledze sporą kwotę pieniędzy. Wiem, że płaci się jakiś podatek od pożyczki. Jaki to podatek?


Michał

 

 


 

 

Szanowny Panie,


Umowy pożyczki podlegają, stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC).


Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy pożyczki (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy).


Pożyczając pieniądze, Pan nie będzie musiał płacić podatku. Zapłacić go powinien Pana kolega. Stosownie bowiem do art. 4 pkt 7 ustawy, przy umowie pożyczki, obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę.


Przy umowie pożyczki stawka podatku wynosi 2 % (art. 7 ust.1 pkt 4). Podstawą opodatkowania jest, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy, kwota lub wartość pożyczki.
Należy wskazać, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje (art. 6 ust. 5), że stawka podatku wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:

  1. podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony
  2. biorący pożyczkę, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b, powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym


Jeżeli Pana kolega pożycza mniej niż 5000 zł i nie pożyczał takiej kwoty od Pana w przeciągu ostatnich trzech lat to nie zapłaci podatku. Jak wskazuje bowiem art. 9 pkt. 10b ustawy, zwalnia się od podatku pożyczki udzielone na podstawie umowy zawartej między osobami nie należącymi do I grupy podatkowej, jeżeli łączna kwota lub wartość pożyczek otrzymanych w okresie kolejnych 3 lat nie przekracza 5 000 zł od jednego podmiotu, a od wielu podmiotów łącznie nie więcej niż 25 000 zł.


Po zawarciu umowy pożyczki Pana kolega będzie miał dwa tygodnie na złożenie zeznania podatkowego w urzędzie skarbowym i na zapłacenie podatku, chyba że umowa zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.
Art. 10 ust. 1 ustawy wskazuje, iż podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Wedle ust. 2 art. 10 ustawy, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

 

Jeżeli pożyczka ma być oprocentowana to Pan powinien zapłacić podatek dochodowy.
Art. 30a ust. 1 ustawy  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) wskazuje, iż od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek pobiera się 19 % zryczałtowany podatek dochodowy, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.
Jak pożyczkodawca powinien Pan sam odprowadzić w/w zryczałtowany podatek dochodowy na rachunek PIT swojego urzędu skarbowego w dniu otrzymania odsetek czy innego przychodu z tytułu udzielonej pożyczki. Natomiast kwotę podatku powinien Pan wykazać w zeznaniu rocznym PIT.


Na koniec dodam, aby Pan pamiętał, aby umowę pożyczki zawrzeć w formie co najmniej pisemnej. Jak wskazuje bowiem art. 720 § 2 Kodeksu cywilnego, umowa pożyczki, której wartość przenosi 500 złotych, powinna być stwierdzona pismem.

W przypadku gdyby zawarł Pan umowę w formie ustnej, w przypadku komplikacji ze zwrotem pożyczki, może Pan mieć problem z odzyskaniem pieniędzy. Forma pisemna zastrzeżona jest dla celów dowodowych. Udowodnienie faktu zawarcia pożyczki za pomocą innych dowodów niż pisemna umowa pożyczki może być niemożliwe.


Zgodnie z art. 74 § 1 KC, zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Przepisu tego nie stosuje się, gdy zachowanie formy pisemnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.
Stosownie zaś do § 2 art. 74 KC, jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

 


Stan prawny na dzień 16.02.2012 r.





  • Data2012-02-16
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl