Od dnia 1 stycznia 2017 r. posiadacze Karty Polaka, którzy złożyli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały z powołaniem się na fakt posiadania Karty Polaka oraz zamiar osiedlenia się na terytorium Polski (art. 195 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach) mogą ubiegać się o świadczenie pieniężne przeznaczone na częściowe pokrycie kosztów zagospodarowania i bieżącego utrzymania w Rzeczypospolitej Polskiej.
Świadczenie pieniężne będzie przysługiwało wyłącznie osobom, które złożą wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały po dniu 30 grudnia 2016 r. Osobom, które wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały złożyły przed dniem 1 stycznia 2017 r. świadczenie nie przysługuje.
Świadczenie pieniężne wypłacane jest na wnioskodawcę, jego małżonka oraz na małoletnie dzieci pozostające pod władzą rodzicielską wnioskodawcy lub jego małżonka, z tym że uwzględnia się wyłącznie członków rodziny wnioskodawcy, którzy przebywają razem z nim na terenie Polski.
Członkowie rodziny wnioskodawcy, jeżeli uwzględniono ich przy wypłacie świadczenia, nie będą mogli ubiegać się o świadczenie na swoją rzecz.
Świadczenie pieniężne przyznaje się na okres do 9 miesięcy. W okresie pierwszych 3 miesięcy świadczenie wypłacane jest w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w roku złożenia wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego (czyli od 1 stycznia 2017 r. w kwocie 1000 zł) - na wnioskodawcę i jego małżonka oraz równowartość 50% tej kwoty na każde małoletnie dziecko pozostające pod władzą rodzicielską wnioskodawcy lub jego małżonka (czyli po 500 zł).
W okresie od 4. do 9. miesiąca świadczenie będzie wypłacane w wysokości 60% kwot określonych powyżej (czyli od 1 stycznia 2017 r. w kwocie 600 zł na wnioskodawcę i jego małżonka oraz po 300 zł na każde dziecko).
Wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego należy złożyć do wojewody, do którego składano wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały. To wojewoda prowadzi postępowanie oraz wydaje decyzję w sprawie przyznania lub odmowy przyznania świadczenia pieniężnego.
Natomiast wypłaty świadczenia przyznanego decyzją wojewody dokonuje starosta wskazany w tej decyzji, właściwy ze względu na miejsce pobytu osoby uprawnionej do świadczenia. Ten starosta pozostaje właściwy również w przypadku zmiany miejsca pobytu przez wnioskodawcę lub członków jego rodziny na inne znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wzór formularza wniosku o świadczenie pieniężne określony został w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 grudnia 2016 r. w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego posiadaczowi Karty Polaka osiedlającemu się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposobu przyznawania pomocy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1230). Formularz można pobrać tu: Wzór wniosku o świadczenie pieniężne dla posiadaczy Karty Polaka
Pierwszy wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego składa się w terminie do 3 miesięcy od daty złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały. Należy pamiętać, aby nie przekroczyć tego terminu, bowiem pierwszy wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego złożony po upływie 3 miesięcy od daty złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały pozostawia się bez rozpoznania. Bez rozpoznania pozostawi się także wniosek jeżeli złoży go osoba, której przyznano świadczenie pieniężne i otrzymywała to świadczenie w łącznym wymiarze 9 miesięcy złoży kolejny wniosek.
W przypadku wydania decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia na pobyt stały następuje z mocy prawa zawieszenie wypłaty świadczenia pieniężnego. W przypadku, gdy decyzja o odmowie udzielenia zezwolenia na pobyt stały stanie się ostateczna następuje z mocy prawa utrata świadczenia pieniężnego.
Ewentualne odwołania od decyzji w sprawie świadczenia pieniężnego rozpatruje minister właściwy do spraw wewnętrznych czyli Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Świadczenia pieniężnego nie wlicza się do dochodu, od którego zależy prawo do świadczeń z pomocy społecznej przyznawanych na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
Wypłata świadczeń pieniężnych finansowana jest z rezerwy celowej budżetu państwa. Nie każdy kto złoży wniosek to świadczenie otrzyma, nawet jeżeli będzie spełniał warunki. Świadczenia pieniężne są bowiem wypłacane w danym roku budżetowym tylko do wysokości kwoty rezerwy celowej. Jeżeli zabraknie środków na wypłatę w danym roku to złożone wnioski nie będą rozpatrywane.
MSWiA monitoruje wykorzystanie limitu środków zaplanowanych w ustawie budżetowej na wypłatę świadczeń pieniężnych. W przypadku gdy łączna kwota wynikająca z wniosków o przyznanie świadczenia pieniężnego z terminem wypłaty w danym roku osiągnie równowartość 75% kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej na wypłatę świadczeń pieniężnych, MSWiA ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej informację o wstrzymaniu rozpatrywania wniosków o przyznanie świadczenia pieniężnego z terminem wypłaty przypadającym na dany rok, do czasu zabezpieczenia w ustawie budżetowej środków na ich wypłatę, a wojewodowie wstrzymują rozpatrywanie takich wniosków, począwszy od dnia następującego po dniu ogłoszenia informacji przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Stan prawny na dzień 1.01.2017 r.
