Pół roku temu zawarłam z mężem umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Po zawarciu tej umowy okazało się, że mąż mnie oszukiwał i już wcześniej pozaciągał wiele poważnych zobowiązań.
Interesuje mnie czy mogę wystąpić obecnie do sądu z wnioskiem o rozdzielność z datą wsteczną.
Julia
Szanowna Pani,
Art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.
Stosownie do § 2 art. 52 KRO, rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Zawarcie przez Panią umowy małżeńskiej majątkowej ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej powoduje, że w chwili obecnej nie ma możliwości, aby sąd ustanowił rozdzielność majątkową z datą wsteczną.
Jak wynika bowiem z orzecznictwa sądowego, umowne wyłączenie wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa wyklucza powództwo przewidziane w art. 52 § 1 kro, niezależnie od tego, jakiego okresu lub oznaczenia daty dotyczy późniejsze żądanie zniesienia wspólności majątkowej.
W tym duchu wypowiadał się Sąd Najwyższy w wielu swoich orzeczeniach, m. in. w wyroku z dnia 25 czerwca 2003 r., sygn. akt. III CKN 545/01 (OSNC 2004/9 poz. 143), w uchwale z dnia 30 maja 1996 r., sygn. akt. III CZP 54/96 (OSNC 1996/10 poz. 130).
Z uwagi na powyższe muszę stwierdzić, że sporządzanie i składanie w sądzie pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, w sytuacji, której zawarła Pani umowę małżeńską majątkową. Sąd nie ustanowi w takim wypadku rozdzielności majątkowej.
Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej „wstecz” po zawarciu umowy małżeńskiej majątkowej ustanawiającej ustój rozdzielności majątkowej jest możliwe wyłącznie w przypadku kiedy pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej zostanie złożony przed zawarciem umowy.
W wyroku z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt IV CSK 460/2010 (OSNC 2012/1 poz. 11) Sąd Najwyższy wskazał, że zawarcie przez małżonków umowy o ustanowieniu rozdzielności majątkowej nie powoduje utraty uprawnienia, stanowiącego podstawę uprzednio wniesionego powództwa o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem wcześniejszym niż wytoczenie tego powództwa.
Ten przypadek Pani jednak nie dotyczy skoro pozew o rozdzielność majątkową nie został złożony przed zawarciem umowy, a tylko wówczas istniałaby szansa na wydanie orzeczenia ustanawiającego rozdzielność majątkową z datą wcześniejszą.
Stan prawny na dzień 20.01.2013 r.