Ja i mój partner chcielibyśmy widywać syna brata partnera. On nam to skutecznie uniemożliwia. Czy możemy złożyć wniosek do sądu o ustalenie widzeń?
Kinga
Szanowna Pani,
Stosownie do art. 113 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.
Art. 1136 wskazuje, iż przepisy oddziału dotyczącego kontaktów z dzieckiem stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem.
Z pytania wynika, iż chcecie się Państwo ubiegać o kontakty z bratankiem Pani partnera. Mając na względzie powyższy przepis, należy stwierdzić, że moglibyście Państwo sądownie ubiegać się o ustalenie kontaktów z tym dzieckiem, na podstawie przepisów KRO, pod warunkiem, że sprawowaliście Państwo nad nim pieczę przez dłuższy czas.
W przypadku osób, których nie wiąże z dzieckiem pokrewieństwo w linii prostej, pokrewieństwo w linii bocznej drugiego stopnia (rodzeństwo) lub powinowactwo w linii prostej możliwość ubiegania się o sądowe ustalenie kontaktów z dzieckiem ograniczona jest do osób, które sprawowały nad dzieckiem pieczę, i to przez dłuższy czas.
Na gruncie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie widzę możliwości ubiegania się przez Pani partnera i Panią o kontakty z dzieckiem, chyba, że sprawowaliście Państwo pieczę nad dzieckiem przez dłuższy czas.
Więzi emocjonalne łączące osoby w rodzinie, prawo do życia rodzinnego, utrzymywanie wspólnych więzi mogą być uznane za dobro osobiste. Ochronie prawa podlegają wszelkie dobra osobiste rozumiane jako wartości niematerialne związane z istnieniem i funkcjonowaniem podmiotów prawa cywilnego, które w życiu społecznym uznaje się za doniosłe i zasługujące z tego względu na ochronę.
Stosownie do art. 23 Kodeksu cywilnego, dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Zgodnie zaś z art. 24 § 1 KC, ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Istnieje zatem możliwość (przynajmniej teoretyczna) wystąpienia z pozwem cywilnym o ochronę dóbr osobistych, z żądaniem zaprzestania uniemożliwiania kontaktów z bratankiem Pani partnera.
Oczywiście sprawa nie jest prosta. W takiej sprawie sąd zapewne wziąłby pod uwagę odległość stopnia pokrewieństwa pomiędzy Pani partnerem i jego bratankiem (pokrewieństwo krewnym trzeciego stopnia w linii bocznej), a także szczegółowo zbadałby rodzaj więzi między nimi. Im silniejsze więzi emocjonalne pomiędzy krewnymi tym większe prawdopodobieństwo uzyskania korzystnego rozstrzygnięcia sądu.
Stan prawny na dzień 27.06.2014 r.