Mój brat ponad 6 miesięcy zmarł. Jak się okazało był uzależniony od kasyn internetowych i brał tzw. szybkie pożyczki. Do tej pory nie wiemy w jakiej wysokości miał zobowiązania.
Żona brata i jego dziecko odrzucili spadek, natomiast moja mama nie chcąc obarczać reszty rodziny długami przyjęła spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Ponieważ brat nie mieszkał w Polsce, dokumenty zostały przesłane do Warszawy i stamtąd sąd wysłał pismo, w którym domaga się w ciągu 7 dni informacji czy brat w Polsce posiadał majątek.
Wiemy tylko o długach brata. Nie miał żadnych aktywów. Majątek to też długi, prawda? Ja nie wiem jak to ująć w tym dokumencie, który trzeba przesłać do warszawy. Czy to jest 7 dni roboczych? Poza tym nie jesteśmy z Warszawy i wygodniej byłoby jeśli ta cała procedura odbyłaby się w naszym mieście. Czy to możliwe żeby złożyć odpowiedni wniosek o przeniesienie sprawy? Jak mam zaznaczyć fakt, że mam pełnomocnictwa – moja mama na stałe przebywa za granicą.
Lucyna
Szanowna Pani,
Sąd wzywa do podania czy Pani brat posiadał majątek a jeżeli tak to gdzie się znajduje, w celu ustalenia czy jest sądem właściwym do przeprowadzenia sprawy spadkowej po Pani bracie.
Sąd spadku ustalany jest na podstawie art. 628 Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten wskazuje, że do czynności w postępowaniu spadkowym, które należą do zakresu działania sądów, wyłącznie właściwy jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy.
Jak wynika z Pani pytania brat stale zamieszkiwał poza Polską. Nie miał także majątku spadkowego (chodzi tu o aktywa spadku a nie długi). Dlatego też sądem właściwym dla rozpoznania sprawy spadkowej po Pani zmarłym bracie będzie Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy.
W odpowiedzi na zarządzenie sądu Pani mama powinna wskazać, że jej syn nie miał majątku spadkowego na terenie Polski.
Procedura cywilna pozwala na przeniesienie postępowania do innego sądu. Art. 508 § 2 KPC wskazuje, że w wypadku gdy sąd właściwy nie może z powodu przeszkody rozpoznać sprawy lub podjąć innej czynności albo gdy wymagają tego względy celowości, sąd nad nim przełożony wyznaczy na posiedzeniu niejawnym inny sąd do rozpoznania sprawy w całości lub w części.
Natomiast zgodnie z § 3 art. 508 KPC, wyznaczenie następuje z urzędu albo na przedstawienie sądu właściwego, albo też na wniosek właściwego organu lub osoby zainteresowanej, po wysłuchaniu w razie potrzeby innych osób zainteresowanych.
Należy zatem złożyć wniosek o przeniesienie sprawy do innego sądu (sądu rejonowego w Pani mieście), Wniosek taki należy złożyć w sądzie spadku. Ten przekaże wniosek sądowi okręgowemu, który jest właściwy do wyznaczenia innego sądu.
W Pani sprawie należy wskazać, że spadkobiercami ustawowymi Pani brata jest mama ale też tata. Jak bowiem wskazuje art. 932 § 3 Kodeksu cywilnego, w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
Oboje rodzice przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Stało się tak chociaż oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza złożyła, jak wynika z pytania, wyłącznie mama. Art. 1016 KC wskazuje bowiem, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Pełnomocnictwo udzielone Pani przez mamę pozwala Pani reprezentować ją przed sądem. Jest to pełnomocnictwo procesowe - upoważnia Panią do reprezentowania mamy w postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku po Pani bracie.
Reasumując – należy przesłać pismo do sądu, w którym wskaże Pani, że brat nie posiadał majątku w Polsce, a także które będzie zawierało wniosek o przeniesienie sprawy do sądu w Pani mieście rodzinnym. Do tego pisma należy dołączyć odpis pełnomocnictwa.
Stan prawny na dzień 18.10.2014 r.
