Artykuły

Prawomocność orzeczenia. Możliwość skorzystania z ulgi w podatku od spadku

W dniu 3 listopada 2011 r. na skutek apelacji sąd okręgowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (zmienił postanowienie sądu rejonowego). Wszystkie strony wystąpiły o uzasadnienie tego orzeczenia. W terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem żadna ze stron nie złożyła skargi kasacyjnej od tego postanowienia. Termin złożenia skargo kasacyjnej upłynął w dniu 12 lutego 2012 r.
Kiedy uprawomocniło się postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku?
Jest to dla mnie ważne ponieważ zgodnie z orzeczeniem sądu okręgowego nabyłam 1/2 spadku po mamie zmarłej w dniu 31 grudnia 2006 r., a wiem, że aby nie płacić podatku od spadku muszę złożyć zeznanie podatkowe w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.


Karolina

 

 


 

 

Szanowna Pani,


Postanowienie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku stało się prawomocne z dniem wydania orzeczenia przez sąd II instancji (sąd okręgowy) czyli w dniu 3 listopada 2011 r.


Orzeczenie jest prawomocne z chwilą jego wydania przez sąd II instancji. Okoliczność, że w pewnych sprawach (nie we wszystkich) stronom postępowania przysługuje skarga kasacyjna nie powoduje tego, że orzeczenie nie jest prawomocne.
Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem odwoławczym, a ta jego „nadzwyczajność” polega na tym, że ten środek odwoławczy można złożyć po uprawomocnieniu się orzeczenia.


Art. 3981 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, iż od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie strona, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka może wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.


Odnośnie podatku od spadku wskażę, iż faktem jest, iż w chwili obecnej obowiązuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r.  o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 93 poz. 768 ze zm.), który wskazuje, iż zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia, w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub chwili sporządzenia przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia.


Jednak należy stwierdzić, iż Pani nie może skorzystać z tej ulgi podatkowej.


Spadkodawca –Pani matka zmarła w dniu 31 grudnia 2006 r. Natomiast przepis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązuje, stosownie do art. 5 ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz.1629), od dnia 1 stycznia 2007 r.


W myśl przepisu art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (a więc przed dniem 1 stycznia 2007 r.), stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.


Pani nabyła spadek z chwilą śmierci matki, a nie z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Wynika to wprost z przepisów Kodeksu cywilnego.
W szczególności wskażę, iż art. 922 § 1 KC wskazuje, iż prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Art. 924 KC mówi, iż spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
I w końcu art. 925 KC wskazuje, iż spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.


Na podstawie powyżej wskazanych przepisów art. 3 ust. 1 i art. 5 ustawy nowelizującej ustawę o podatku od spadków i darowizn, należy stwierdzić, iż zwolnienie podatkowe ustanowione w art. 4a ma zastosowanie do nabycia własności rzeczy i praw majątkowych, które nastąpiło począwszy od dnia 1 stycznia 2007 r.
W tym względzie nie ma znaczenia data wydania (uprawomocnienia) się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, a więc data powstania obowiązku podatkowego.


Z uwagi na powyższe należy wskazać, że nie może Pani skorzystać z ulgi podatkowej przewidzianej w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Gdyby Pani mama zmarła dzień później lub później byłaby Pani uprawniona do skorzystania z ulgi podatkowej.


Na marginesie dodam, że w chwili obecnej, nawet gdyby Pani matka zmarła po dniu 31 grudnia 2006  r., nie mogłaby Pani skorzystać z ulgi, ponieważ od chwili uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (3 listopada 2011 r.) upłynęło już ponad 6 miesięcy (w dniu 3 maja 2012 r.), a warunkiem koniecznym do skorzystania z tej ulgi jest zgłoszenie nabycia spadku do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od chwili uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

 


Stan prawny na dzień 17.05.2012 r.





  • Data2012-05-17
  • AutorŁukasz Obrał

Zadaj pytanie prawnikowi

regulamin
Jeśli chcesz dodać więcej załączników wyślij e-mail na kontakt@prawo-porady.pl