Po ślubie zamieszkałam z mężem w jego mieszkaniu spółdzielczym własnościowym. Tylko mąż jest członkiem spółdzielni.
13 miesięcy temu sąd orzekł rozwód w naszym małżeństwie. Po rozwodzie zamieszkiwałam z byłym już mężem jeszcze przez 2 miesiące, a potem wyprowadziłam się, wymeldowałam się i zamieszkałam u rodziców.
Dwa dni temu dostałam nakaz zapłaty, z którego wynika, że mój mąż od 2 lat (dokładnie od 20 miesięcy) nie płaci czynszu na rzecz spółdzielni. W nakazie napisano, że mam zapłacić prawie 10.000 zł samej należności głównej razem z mężem solidarnie.
Czy rzeczywiście odpowiadam za zapłatę czynszu skoro mieszkanie jest wyłącznie męża, a ja nie mieszkam w tym mieszkaniu od miesięcy? Nie dokładałam się do czynszu, bo nie pracowałam, a mąż zapewniał mnie, że płaci wszelkie należności.
Patrycja
Szanowna Pani,
Jak wynika z Pani pytania Pani mąż nabył prawo do lokalu przed zawarciem z Panią związku małżeńskiego. Oznacza to, że prawo do mieszkania jest składnikiem majątku osobistego Pani męża. Art. 33 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, że do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej.
Okoliczność, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wchodzi w skład majątku osobistego Pani męża i tylko mąż jest członkiem spółdzielni mieszkaniowej nie powoduje, że Pani odpowiedzialność za zapłatę opłat na rzecz spółdzielni jest w ogóle wyłączona.
Art. 30 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, że oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.
W orzecznictwie sądowym oraz doktrynie prawa rodzinnego ugruntowany jest pogląd, że uiszczanie czynszu najmu czy opłat na rzecz spółdzielni z tytułu posiadania spółdzielczego prawa do lokalu jest uiszczaniem świadczeń związanych z zaspakajaniem zwykłych potrzeb rodziny. Tak wypowiadał się Sąd Najwyższy m. in. w orzeczeniach: z dnia 29 października 1955 r., sygn. akt II CR 633/53 (OSN 1956, nr 4, poz. 102), z dnia 21 września 1977 r., sygn. akt I CR 277/77 (LexPolonica nr 321645) czy z dnia 11 października 1995 r., sygn. akt III CZP 137/95 (OSNC 1996, nr 1, poz. 16).
W sprawie należy mieć także na względzie przepisy prawa spółdzielczego.
Jak wskazuje przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.), członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.
Jednak nie tylko osoby, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali są obowiązane wobec spółdzielni za zapłatę „czynszu”.
Jak bowiem wskazuje przepis art. 4 ust. 6 ustawy, za opłaty na rzecz spółdzielni odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osoba-mi niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu.
Według ust. 61 art. 4 ustawy, odpowiedzialność osób, o których mowa w ust. 6, ogranicza się do wysokości opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania lub faktycznego korzystania z lokalu.
Mając na względzie powyższe uregulowania prawne należy wskazać, że była Pani odpowiedzialna wraz z mężem, za zapłatę opłat na rzecz spółdzielni do chwili opuszczenia mieszkania.
Odpowiedzialność za zapłatę czynszu za okres do chwili uprawomocnienia się wyroku rozwodowego miała nawet dwie podstawy – art. 30 § 1 KRO i art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
Po uzyskaniu rozwodu, aż do chwili opuszczenia przez Panią mieszkania Pani odpowiedzialność za zapłatę czynszu wynikała z prawa spółdzielczego.
Za okres po wyprowadzeniu się z mieszkania Pani nie odpowiada. Ze względu na to, powinna Pani złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym ten nakaz zapłaty zaskarży Pani w części obejmującej należności czynszowe za okres po opuszczeniu mieszkania.
W uzasadnieniu sprzeciwu powinna Pani podać, że w określonym miesiącu opuściła Pani lokal męża i z tego powodu nie odpowiada Pani za opłaty należne po tej dacie.
Za opłaty należne za okres do dnia wyprowadzenia się z mieszkania byłego męża odpowiada Pani z nim solidarnie.
Art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego mówi, że kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).
Oznacza to, że za ten okres spółdzielnia może od Pani żądać zapłaty całości należności (od Pani za okres zamieszkiwania w lokalu). Nie jest tak, że Pani odpowiada za połowę opłat a były mąż za połowę.
Jeżeli spółdzielnia wyegzekwuje od jednego z dłużników całość należności to dłużnik ten może żądać od drugiego zwrotu części zapłaconej kwoty. Art. 376 § 1 KC wskazuje bowiem, że jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych.
Stan prawny na dzień 1.11.2012 r.
