Od 1 grudnia br. przechodzę na emeryturę. Obecnie jestem na urlopie. Znalazłam pracę i nowy pracodawca chce mnie zatrudnić od 1 grudnia na pełny etat. Nie wiem jeszcze ile wyniesie moja emerytura, ale będzie ona wysoka, natomiast w nowej pracy ma otrzymać ca 4000 PLN.
Pytanie, czy mogę podjąć pracę bez utraty emerytury? Czy też jaką mam mieć pensję aby jej nie stracić. Czy korzystniejsze będzie dala mnie umowa o pracę, czy też umowa – zlecenie?
Zaznaczę, że mój nowy pracodawca jest inny niż dotychczasowy.
Iwona
Szanowna Pani,
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 153 poz. 1227) wskazuje, że prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
Jednak jeżeli przejdzie Pani na emeryturę w wieku 60 lat to zastosowanie będzie miał przepis art. 102 ust. 2 ustawy, który wskazuje, że przepisów regulujących zmniejszania świadczeń lub zawieszenia prawa do nich nie stosuje się do emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).
Powyższy przepis nie dotyczy emerytów, którzy osiągają przychody z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywali je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego (art. 103a ustawy). W tym przypadku prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość osiąganego przychodu.
Z Pani pytania wynika, że umowa o pracę z dotychczasowym pracodawcą ulegnie rozwiązaniu, a jako emerytka podejmie Pani zatrudnienie u nowego pracodawcy. Oznacza to, że niezależnie od wysokości osiąganego przychodu z tytułu nowego zatrudnienia, Pani emerytura nie zostanie ani zawieszona, ani zmniejszona. Będzie ją Pani otrzymywała w pełnej wysokości (jeżeli ukończy Pani 60 lat).
W sytuacji gdyby emerytura została Pani przyznana przed ukończeniem przez Panią 60 roku życia to prawo do emerytury ulegałoby zawieszeniu lub zmniejszeniu w przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej ubezpieczeniu społecznemu.
Prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu.
70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy to od 1 września 2012 r. kwota 2447,80 zł. Osiąganie przychodów niższych niż ta kwota nie powoduje zmniejszenia czy zawieszenia emerytury.
Natomiast 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego to od 1 września 2012 r. kwota 4545,90 zł. Uzyskanie przychodu większego niż ta kwota spowoduje zawieszenie prawa do emerytury.
W sytuacji osiągania przychodu pomiędzy kwotami 2447,80 zł - 4545,90 zł spowoduje zmniejszenie świadczenia.
Dla emerytów, którzy nie ukończyli 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni) najkorzystniejszą umową na podstawie, której mogą osiągać przychody jest umowa o dzieło, ponieważ podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tylko wtedy, gdy emeryt zawrze ją z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy zawartej z innym podmiotem będzie wykonywał pracę na rzecz własnego pracodawcy.
Jeżeli umowa o dzieło zostanie zawarta z inną osoba niż pracodawca wówczas przychodu z takiej umowy nie uwzględnia się przy zawieszaniu lub zmniejszaniu emerytury.
Jeżeli emeryt, który nie ukończył 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) osiąga przychody m. in. z:
- pracy wykonywanej w ramach stosunku pracy
- pracy nakładczej
- umowy-zlecenia
- umowy agencyjnej
- współpracy przy wykonywaniu umowy-zlecenia lub umowy agencyjnej
- z umowy o świadczenie usług (innej niż umowa-zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz współpraca przy wykonywaniu tej umowy,
- umowy o dzieło, jeżeli emeryt zawiera ją z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach umowy o dzieło wykonuje pracę na rzecz pracodawcy
- pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu
- pracy wykonywana w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych
- to wówczas te przychody mają wpływ na zmniejszenie lub zawieszenie emerytury.
Na marginesie dodam, że wraz z planami wydłużenia wieku emerytalnego mówiło się o zamiarze uchylenia przepisu mówiącego o tym, że jeżeli emeryt ukończył 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) to jego emerytura nie ulega zmniejszeniu lub zawieszeniu bez względu na osiągany przychód.
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r. poz. 637) wydłużająca wiek emerytalny nie wprowadziła takiej zmiany.
Tak więc, w obecnym stanie prawnym, jeżeli osoba pobierająca emeryturę ukończyła 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni) osiąga przychód z jakiegokolwiek tytułu to nie powoduje to zmniejszenia lub zawieszenia emerytury.
Przepisy dotyczące zmniejszenia lub zawieszenia prawa do świadczenia dotyczą wyłącznie osoby, które przeszły na emeryturę w wieku innym niż powszechny wiek emerytalny.
Stan prawny na dzień 9.11.2012 r.
