Artykuły

Pracuję na umowę zlecenie. Z tego tytułu co miesiąc otrzymuję wynagrodzenie w wysokości 2000 zł.
Komornik wszczął przeciwko mnie postępowanie egzekucyjne (wierzycielem jest bank – nie spłaciłem kredytu kiedy byłem w złej kondycji finansowej).
Komornik zajął całe moje wynagrodzenie z umowy zlecenia. Pracodawca powiedział mi, że musi przekazywać całe należne mi wynagrodzenie do komornika.
Czy faktycznie komornik może zająć całe moje wynagrodzenie z umowy zlecenia? Zostałem bez środków do życia…

Maciej

Szanowny Panie,

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają przepisów, które w przypadku osiągania dochodów z tytułu umowy zlecenia czy o dzieło, wprowadzałyby kwoty wolne od egzekucji i inne ograniczenia egzekucji z tych wierzytelności.

Komornik może zająć wierzytelność z umowy o dzieło czy umowy zlecenie. Zajęcie dotyczy całej kwoty należnej zleceniobiorcy.
Przepis art. 896 § 1 KPC wskazuje, iż do egzekucji z wierzytelności komornik przystępuje przez jej zajęcie. W celu zajęcia komornik:

1. zawiadomi dłużnika, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem
2. wezwie dłużnika wierzytelności, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub do depozytu sądowego

Jeżeli jednak dochód z umowy zlecenia jest jedynym Pana źródłem utrzymania, umowa zawarta jest na dłuższy okres, a zapisy umowy wskazują, że wynagrodzenie za wykonane zlecenia ma być Panu wypłacane co miesiąc to wówczas mogą mieć zastosowanie przepisy art. 833 § 1 KPC w zw. z art. 833 § 2 KPC. Te przepisy dają Panu możliwość ubiegania się o to, aby komornik do zajętej wierzytelności zastosował przepisy Kodeksu pracy dotyczące zajęcia wynagrodzenia za pracę.

Art. 833 § 1 KPC wskazuje, iż wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach kodeksu pracy.
Wedle § 2 art. 833 KPC, przepis § 1 stosuje się odpowiednio do uposażeń posłów i senatorów, należności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich domowników z tytułu pracy w spółdzielni, wynagrodzeń członków spółdzielni pracy oraz wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania.

Na podstawie przepisów art. 833 KPC może się Pan domagać, aby Pana wynagrodzenie z umowy zlecenia podlegało przepisom Kodeksu pracy, a więc aby do Pana wynagrodzenia miały zastosowanie przepisy o ograniczeniach egzekucji z wynagrodzenia za pracę, a także o kwocie wolnej od potrąceń.

Stosownie do art. 87 § 3 pkt. 2 KP, potrącenia z wynagrodzenia za pracę w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych mogą być dokonywane do wysokości połowy wynagrodzenia.
Z kolei zgodnie z art. 87¹ § 1 KP, wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.

Jeżeli komornik zastosowałby w Pana przypadku przepisy Kodeksu pracy o zajęciu z wynagrodzenia to wówczas mógłby potrącać Panu z wynagrodzenia z umowy zlecenia 50%, z tym, że musiałby Panu pozostawić kwotę wolną od egzekucji, która obecnie wynosi ok. 1050 zł.

Z uwagi na nieuwzględnienie przez komornika przy zajęciu wierzytelności z umowy zlecenia przepisów art. 833 § 1 KPC w zw. z art. 833 § 2 KPC powinien Pan złożyć skargę na czynność komornika polegającą na zajęciu Panu wierzytelności z tytułu umowy zlecenia będącej Pana jedynym źródłem utrzymania bez uwzględnienia przepisów Kodeksu postępowania cywilnego i Kodeksu pracy. Sąd rozpatrując skargę na czynność komornika ustali czy wierzytelność przysługująca Panu z tytułu umowy zlecenia spełnia warunki określone w art. 833 § 2 KPC, a tak to nakaże komornikowi dokonywać potrąceń z uwzględnieniem przepisów Kodeksu pracy o zajęciu wynagrodzenia.

Skargę na czynność komornika składa się w sądzie rejonowym przy którym działa komornik (art. 767 § 1 KPC).
Jak wskazuje art. 767 § 3 KPC, skarga na czynność komornika powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem.
Skarga powinna być złożona w sądzie w terminie 7 dni od dokonania przez komornika czynności, którą strona zaskarża. Zgodnie bowiem z art. 767 § 4 KPC, skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona, w innych wypadkach – od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynności komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia – od dnia, w którym czynność powinna być dokonana. Odpis skargi sąd przesyła komornikowi, który w terminie trzech dni na piśmie sporządza uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności lub przyczyn jej zaniechania oraz przekazuje je wraz z aktami sprawy do sądu, do którego skargę wniesiono, chyba że skargę w całości uwzględnia, o czym zawiadamia sąd i skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy.

Opłata od skargi na czynności komornika jest stała i stosownie do art. 25 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) wynosi 100 zł.

Jeżeli minęło już 7 dni od chwili, w której został Pan zawiadomiony o zajęciu wierzytelności z umowy zlecenia to wówczas może Pan skorzystać z przepisu art. 759 § 2 KPC, stosownie do którego, sąd może z urzędu wydawać komornikowi zarządzenia zmierzające do zapewnienia należytego wykonania egzekucji oraz usuwać spostrzeżone uchybienia.
Może Pan zatem zawiadomić sąd o tym, że komornik nie prowadzi należycie egzekucji (nie zastosował przepisów art. 833 § 1 i 2 KPC). Sąd po takim zawiadomieniu może z urzędu wydać komornikowi odpowiednie zarządzenia.
Przepis art. 759 § 2 KPC KPC może być również zastosowany w przypadku gdyby okazało się, że skarga na czynności komornika została złożona po ustawowym terminie. Art. 767³ KPC wskazuje bowiem, iż jeżeli skargę wniesiono po terminie albo nie uzupełniono w terminie jej braków, sąd odrzuca skargę, chyba że uzna, iż zachodzi podstawa do podjęcia czynności na podstawie art. 759 § 2 KPC.

Stan prawny na dzień 22.01.2012 r.