Zamierzam wziąć ślub. Jestem właścicielką mieszkania. Wiem, że to mieszkanie będzie moje również po ślubie.
Chciałabym zapytać czy w przypadku gdy po ślubie sprzedam moje mieszkanie to różnica między ceną jego sprzedaży a ceną kupna wejdzie w skład mojego majątku odrębnego czy wejdzie do majątku wspólnego?
Znajomy powiedział mi, że dochód ze sprzedaży mieszkania wejdzie do majątku wspólnego.
Alicja
Szanowna Pani,
Art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, iż z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Stosownie do § 2 art. 31 KRO, do majątku wspólnego należą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
-
dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.)
Z powyższego wynika, że dochody z majątku osobistego małżonka należą do majątku wspólnego małżeńskiego (art. 31 § 1 pkt 2 KRO).
Należy wskazać, że do majątku wspólnego należą dochody z majątku osobistego małżonka, jeżeli mają one charakter pożytków naturalnych i cywilnych oraz pożytki prawa, w rozumieniu art. 53 i 54 Kodeksu cywilnego.
Jak wskazuje art. 53 § 1 KC, pożytkami naturalnymi rzeczy są jej płody i inne odłączone od niej części składowe, o ile według zasad prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy.
Według § 2 art. 53 KC, pożytkami cywilnymi rzeczy są dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego.
Stosownie zaś do art. 54 KC, pożytkami prawa są dochody, które prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno gospodarczym przeznaczeniem.
Nie stanowi dochodu z majątku osobistego małżonka przyrost wartości przedmiotu wchodzącego w skład majątku osobistego, który został spowodowany zmianą ceny tego przedmiotu majątkowego.
Wskażę, iż w uchwale z dnia 21 września 1979 r., sygn. akt. III CZP 59/79 (OSNPG 1980/3 poz. 12 str. 16) Sąd Najwyższy jednoznacznie wskazał, iż korzyść uzyskana w następstwie sprzedaży składnika majątku odrębnego, będąca różnicą między ceną zakupu i ceną sprzedaży tego składnika nie jest dochodem w rozumieniu art. 32 § 2 pkt 2 KRO.
W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał:
„Stosownie do dyspozycji art. 32 § 2 pkt 2 kro dorobkiem małżonków stają się m.in. dochody z majątku odrębnego każdego z małżonków. Rozszyfrowując to pojęcie należy stwierdzić, że dochodem w powyższym rozumieniu są wszelkie korzyści w postaci przychodu, uzyskiwane z określonego składnika majątku odrębnego w granicach normalnej i prawidłowej gospodarki, bez natychmiastowego zniszczenia, względnie utraty tego składnika.
Dochodem w rozumieniu art. 32 § 2 pkt 2 kro jest korzyść netto, tzn. przychód pomniejszony o wydatki związane z jego osiągnięciem. Jest to zatem pojęcie inne od pojęcia pożytków naturalnych i cywilnych w rozumieniu art. 53 i art. 54 kc. Pożytkami naturalnymi są bowiem rzeczy odłączone od innej rzeczy, zaś pożytkami cywilnymi to, co pobierający otrzymuje z rąk osoby pozostającej z nim w stosunku prawnym ze względu na rzecz. Przepis art. 32 § 2 pkt 2 mówiąc o dochodzie z majątku posługuje się pojęciem ekonomicznym, i ma na uwadze przychód netto. Przychodem z gospodarstwa rolnego stanowiącego majątek odrębny będzie zatem nie to, co w gospodarstwie tym zostanie wyprodukowane, lecz wartość tych produktów pomniejszona o koszt ich wytworzenia, to bowiem stanowić będzie dochód, choć na gruncie art. 53 § 1 kc plony te będą w całości pożytkiem. Dochodem z domu pensjonatowego będzie w związku z tym suma pobranego czynszu pomniejszona o wydatki związane z utrzymaniem tego domu, choć pożytkiem (art. 53 § 2 kc) będzie ów czynsz w całości. Dochodem na gruncie art. 32 § 2 pkt 2 kro jest więc korzyść uzyskiwana z prawidłowo prowadzonej działalności gospodarczej, handlowej, usługowej, jak i korzyść w postaci odsetek od kapitału, względnie premii w miejsce tych odsetek.
W powyższym znaczeniu nie stanowi dochodu i tym samym nie staje się majątkiem dorobkowym następujący w czasie trwania wspólności majątkowej przyrost wartości składnika majątku odrębnego, i to nawet wówczas, gdy na przedmiot ten czynione były nakłady z majątku wspólnego i przedmiot ten został sprzedany w czasie trwania tej wspólności. Przyrost ten nie jest bowiem dochodem. Przyrost wartości jest pojęciem innym niż pojęcie dochód. Przyrost wartości składnika majątku odrębnego jest odwrotnością sytuacji, w której ma miejsce obniżenie wartości tego składnika i choć oba te zjawiska występują równie często, pierwsze z nich nie przysparza majątku wspólnego, a drugie go nie uszczupla. Przyjęcie odmiennej wykładni nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa i prowadziłoby do znacznych perturbacji przy rozliczeniach majątkowych między byłymi małżonkami”.
Biorąc pod uwagę powyższe, różnica pomiędzy ceną za którą sprzeda Pani w czasie trwania wspólności ustawowej mieszkanie wchodzące w skład Pani majątku osobistego, a ceną nabycia tego mieszkania, nie jest dochodem z Pani majątku osobistego w rozumieniu art. 31 § 1 pkt 2 KRO.
Dochodem z Pani mieszkania, który wejdzie do majątku wspólnego małżeńskiego będzie natomiast np. czynsz najmu, jeżeli w czasie trwania wspólności ustawowej Pani mieszkanie będzie wynajmowane.
Stan prawny na 13.01.2012 r.
