Chcę podarować mojej córce znaczną kwotę pieniędzy. Czy zapłaci ona podatek od darowizny?
Czy darowizna musi być w formie aktu notarialnego?
Jowita
Szanowna Pani,
Nabycie własności rzeczy w drodze umowy darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn.
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Jednak Pani córka może skorzystać ze zwolnienia podatkowego i nie płacić podatku od darowizny.
Zgodnie bowiem z art. 4a ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku
- udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9 637 zł - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym
Art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy wskazuje, iż obowiązek zgłoszenia nabycia nie obejmuje przypadków gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy, przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Z powyższych przepisów wynika, iż aby Pani córka była całkowicie zwolniona od podatku musi zgłosić fakt nabycia majątku organowi podatkowemu (na formularzu SD-Z1) i udokumentować otrzymanie środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo na rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Jest to bardzo ważne, ponieważ jeżeli pieniądze zostaną przekazane córce do „ręki” lub na konto innej osoby, to wówczas nie będzie mogła skorzystać ze zwolnienia i podatek zapłaci.
Jeżeli umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego to darowizny nie należy zgłaszać - istnieje tylko obowiązek udokumentowania otrzymania środków pieniężnych na konto lub przekazem.
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku (art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego).
Stosownie do art. 890 § 1 KC, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Zgodnie z § 2 art. 890 KC, przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.
Z powyższego wynika, że może Pani podarować córce pieniądze w drodze umowy darowizny zawartej w dowolnej formie – ustnej, pisemnej, notarialnej. Z tym, że darowizna dokonana w innej niż forma notarialna stanie się ważna z chwilą spełnienia świadczenia, a więc z chwilą wpływu darowanych pieniędzy na konto córki lub dotarcia do niej przekazu pocztowego.
Jeżeli nie będzie Pani zawierała z córką umowy darowizny w formie aktu notarialnego, córka, aby skorzystać ze zwolnienia od podatku powinna zgłosić darowiznę środków pieniężnych w ciągu 6 miesięcy od daty wpływu środków pieniężnych na jej konto ewentualnie w ciągu 6 miesięcy od otrzymania środków w formie przekazu pocztowego, a więc z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia.
Natomiast jeżeli zostanie zawarta umowa darowizny w formie aktu notarialnego córka nie będzie musiała składać oświadczenia o nabyciu środków pieniężnych lecz tylko udokumentować otrzymanie tych środków na konto bankowe lub przekazem pocztowym.
Stan prawny na dzień 19.09.2013 r.
